Italië is het land met de grootste wijnproduktie wereldwijd. En neemt een derde plaats in wat betreft wijnconsumptie na de Verenigde Staten en Frankrijk. In heel Italië wordt wijn gemaakt van Sicilie tot aan de Zwitserse en Oostenrijkse Alpen.
In Italië wordt al wijn gemaakt sinds de Griekse overheersing in de Middelandse zee, met name in die tijd in Sicilië. In de Romeinse tijd werd het verder verspreid richting het noorden. Rond 150 na Christus waren er 80 wijnen met naam bekend binnen het Romeinse Rijk. Van de 18 wijnen die toen international bekend waren kwamen er 11 uit Italië.
Na het einde van de Romeinse Rijk werd er onder andere door oorlogen, bezettingen, grondgebrek en grootgrondbezit weinig werk gemaakt van serieuze wijnbouw. Pas in de 19e eeuw werd dit weer opgepakt door wijnboeren die de potentie van de Italiaanse wijncultuur zagen. Maar ook hier sloeg de Phylloxera crisis toe en werden pas in de 60’er Jaren van de twintigste eeuw middels een nieuwe wijnwet de eerste stappen gezet tot de moderne ontwikkeling van kwaliteitswijnen.
Italië kent 20 regio’s waar wijn wordt gemaakt. De bekendste en beroemdste zijn natuurlijk Piemonte en Toscane, bekend om hun Barolo, Barbaresco en Brunello. En sinds enkele decennia zijn de Prosecco wijnen als alternatief voor Champagne en Cava niet meer uit het modern wijnleven weg te denken. Maar ook regio’s als Lombardije, Veneto, Umbrië, Abruzzo, Campania, Puglia en Sicilie mogen niet onderschat worden.
In Italië worden zeer veel druivensoorten gebruikt. De bekendsten zijn de Nebbiolo, de Sangiovese en de Barbera. Maar er wordt ook veel Dolcetto, Malvasia, Montepulciano, Moscatio, Pinot Grigio, Primitivo en Vermentino verbouwd.
In Italië wordt de wijn verdeeld in vier categorieën:
Denominazione di origine controllata e garantita (DOCG). De hoogste kwalifi catie voor wijn uit Italië. Hiervoor gelden de strengste eisen.
Denominazione di origine controllata (DOC). De eisen aan deze wijnen zijn iets minder streng dan bij DOCG.
Vino di Tavola. Vergelijkbaar met het Franse keurmerk Vin de Table.
Indicazione geografi che tipiche (IGT). In sommige streken in Italië, vooral Toscane, werden in de jaren 70, 80 en 90 prachtige resultaten behaald met druivensoorten en technieken die niet voldeden aan de voorgeschreven regels. Voorbeelden hiervan zijn de Supertuscans (o.a. Masseto, Sassicaia, Ornellaia Solaia). Omdat sommige producenten de reglementen te star vonden en ze hier dus niet aan wilden voldoen, kregen hun wijnen dan ook niet de kwalificatie DOC(G) maar Vino di Tavola. Aangezien deze wijnen van een zeer hoog niveau waren, met vaak een duidelijk omschreven herkomstgebied, is deze nieuwe categorie toegevoegd. Zo kunnen deze wijnen onderscheiden worden van de talloze eenvoudige en goedkope tafelwijnen.