Blauwe Druivensoorten Blaufränkisch Cabernet Franc Cabernet Sauvignon Canaiolo Carmenere Carignan Cinsault Gamay Grenache malbec Merlot Mourverdre Nebbiolo Petit Verdot Pinot Meunier Pinot Noir Pinotage Poulsard Primitivo Sangiovese Spatburgunder Syrah Shiraz Tempranillo Touriga Nacional Touriga Franca Trincadeira Trousseau Zinfandel Zweigelt Witte Druivensoorten Albarino Aligote Ansonica Arneis Chardonnay Chasselas Chenin Blanc Friulano Gewürztraminer grenache blanc Gruner Veltliner Malvasia Marsanne Muscat Palomino Petit Manseng Pinot Blanc Pinot Gris Pinot Grigio Riesling Roussanne Savagnin Sauvignon Blanc Trebbiano Semillon Verdejo Viognier Welschriesling Bordeaux Blend Rhone Blend Alsace Blend Port Blend
Druivensoorten

Druivensoorten

Er bestaan honderden druivensoorten of druivenrassen die voor het maken van wijn gebruikt worden. Deze druivenrassen zijn in twee soorten te verdelen: blauwe druiven en witte druiven.

De meeste commercieel bekende wijnen worden van enkele tientallen verschillende druivenrassen gemaakt. Op deze pagina een overzicht van de bekendste druivenrassen.

 

Blauwe Druivensoorten

Blauwe Druivensoorten

Rode wijnen worden van blauwe druivensoorten gemaakt. Het klinkt wat verwarrend maar de kleur van de druiven waar rode wijn van wordt gemaakt, is blauw.

De bekendste blauwe druivensoorten zijn Cabernet Sauvignon, Merlot, Pinot Noir en Shiraz. Deze typische Franse druivenrassen worden inmiddels over de hele wereld verbouwd en leveren afhankelijk van het klimaat prachtige resultaten op.

 

Barbera

Barbera

Barbera is synoniem met Piemonte, naast Nebbiolo en Dolcetto. Barbera staat bekend om zijn gemakkelijke teelt en komt zowel voor in assemblagewijnen als in cépagewijnen, maar door zijn hoge zuurtegraad heeft hij vaak de voorkeur voor assemblagewijnen.

De voorbije twee eeuwen heeft barbera zich ook buiten Italië gewaagd en heeft het een thuis gevonden in Zuid-Afrika, Australië, Argentinië en Californië - waarschijnlijk langs de paden van de Italiaanse migratie.

Smaak
Barberawijnen hebben een opvallend diepere kleur dan wijnen gemaakt van de Nebbiolodruif.
Jonge Barbera verschilt van de Nebbiolo omdat ze zachtere tannines vertonen, gekenmerkt door een rode kers, maar wanneer ze enkele jaren gerijpt en gerijpt zijn, wordt het een zure kersentoon.
Jongere Barbera neigt naar meer rood fruit, en de rijpere naar zwart fruit. Barbera kan ook kruiden hebben zoals anijs en zwarte peper, maar ook bloemenaroma's zoals viooltjes.

Overig
De hoge zuurtegraad van deze druif is goed geschikt voor warme klimaten, waardoor de wijnen hun frisheid behouden, zelfs bij hoge temperaturen.

Blaufränkisch

Blaufränkisch

Blaufränkisch, een belangrijke Centraal-Europese druivensoort, is prominent aanwezig in Südburgenland (Eisenberg), Mittelburgenland (Blaufränkischland) en Leithaberg. In Oostenrijk is het na Zweigelt de populairste rode wijnsoort. Het staat ook bekend als Limburger of Lemberger, vooral in Duitsland en de Verenigde Staten, maar wordt in beperkte hoeveelheden verbouwd in de Verenigde Staten. Klassieke Oostenrijkse blaufrankische wijnen worden gekenmerkt door hun intense kleur en medium body.

Smaak
Overwegend gekenmerkt door donker fruit, waaronder bosbessen, bramen en kruiden, met onderliggende toetsen van rode vruchten, vergezeld van een robuuste zuurgraad die eigen is aan dit druivenras.

Overig
In de wijngaard heeft Blaufrankisch een vroege knopaanzet, een late rijping en een grote opbrengst. Voor een volledige rijping is een warme omgeving nodig, wat verklaart waarom deze druif vooral voorkomt in wijnstreken die in de buurt liggen van de warmte van de Pannonische vlakte in Centraal-Europa.

Cabernet Franc

Cabernet Franc

De verre voorouder van cabernet sauvignon die vooral populair is in de Bordeaux, de Loire en sinds enkele jaren ook in Italië. In de Bordeaux wordt hij vaak gebruikt in blends om wijnen soepel en rond te maken. Op de rechteroever van de Bordeaux, vooral op de koudere kleigronden, vormt het vaak de basis van de uiteindelijke smaak van de wijn. Chateau Cheval Blanc is hier een heel goed voorbeeld van. Er worden ook verschillende 100% Cabernet Francs gemaakt, de bekendste voorbeelden zijn de Clos Rougeard uit de Loire en de Paleo Rosso van Le Macchiole.

Smaak
Cabernet franc wordt vooral gekenmerkt door toetsen van bosvruchten (aardbei en zwarte bes), peper en potloodschaafsel. Wijnen van cabernet franc kunnen ook erg geparfumeerd zijn.

Overig
Door het kleinere formaat fruit, in vergelijking met cabernet sauvignon of merlot, heeft cabernet franc meer tijd nodig om volledig rijp te worden. Dit is een van de belangrijkste redenen voor het groeiende succes in Italië, vooral in de Toscaanse heuvels. De temperaturen kunnen in dit gebied relatief hoog oplopen en de trager rijpende cabernet franc kan dit hete weer gemakkelijk weerstaan en de perfecte rijpheid bereiken wanneer andere druiven misschien al te rijp zijn.

 

Cabernet Sauvignon

Cabernet Sauvignon

Dit is de bekendste en meest geaccepteerde druivensoort, zowel in smaak als om te verbouwen. Waar ter wereld de
cabernet sauvignon ook wordt verbouwd, overal geeft de wijn zijn typische aroma’s, kracht en kleur. En de wijnen van de cabernet sauvignon hebben door de zeer aanwezige tannine goede rijpingsmogelijkheden.

Smaak
Kenmerkend is het zwarte fruit (zwarte bes, cassis). Daarnaast ook de typische donkere (branderige) tonen
(tabak en chocolade). Als cabernet sauvignon niet volledig is gerijpt, kan hij plantaardige elementen (groene paprika) voortbrengen.

Overig
De wijnen lenen zich zeer goed voor rijping op houten vaten. De cabernet sauvignon is een druif die zich goed laat mengen met andere druiven. Hierdoor ontstaan vaak prachtige combinaties. De typische elementen van cabernet sauvignon (stugheid, kracht) worden dan aangevuld met de specifieke smaakelementen (vaak zachtheid, rondheid) van andere druivensoorten (bijvoorbeeld merlot en syrah). In de Bordeaux wordt cabernet sauvignon vrijwel altijd gecombineerd met merlot, op het zuidelijk halfrond vaak met syrah (ook wel shiraz genoemd).

Canaiolo

Canaiolo

Canaiolo, ook bekend als Canaiolo Nero of Uva Canina, is een rode druif die oorspronkelijk uit Centraal-Italië komt, vooral uit Toscane. Hij gedijt goed in warme klimaten en heuvelachtige gebieden en rijpt matig, wat een robijnrode wijn oplevert met een hoog alcoholpercentage en lage zuren. Canaiolo Nero wordt voornamelijk gebruikt in blends en verrijkt wijnen in heel Centraal-Italië, vooral in Chianti, waar het smaak en aroma toevoegt wanneer het gemengd wordt met sangiovese. Canaiolo Nero verbetert de zachtheid van Chianti en harmonieert met Sangiovese om evenwichtige blends te creëren.

Smaak
Canaiolo vertoont vaak toetsen van rood fruit (kers en framboos), toetsen van kruiden en tabak. Over het algemeen heeft het een middelmatige body en een gematigd tannineprofiel, waardoor het goed past bij chianti.

Overig
Canaiolo heeft een opmerkelijke eigenschap: het kan drogen zonder te rotten. Lokale wijnmakers ontdekten dat een gistingsproces dat onderbroken werd door koude temperaturen opnieuw op gang kon worden gebracht door halfgedroogde Canaiolo druiven in de tank te doen.

 

Carmenere

Carmenere

Carmenere wordt voornamelijk verbouwd in de Colchagua Valley in Chili, maar komt oorspronkelijk uit Bordeaux, Frankrijk. Zijn naam, afgeleid van "carmin", weerspiegelt zijn karmijnrode bladeren voor de herfst. Carmenere staat historisch bekend als 'Biturica' in Bordeaux en 'Predicato di Biturica' in Toscane, maar wordt ook 'Vidure' genoemd, wat wijst op een Cabernet Sauvignon-kloon.

Carmenere floreert in het ideale klimaat van Chili en wordt ook geproduceerd in Italië, Argentinië, Nieuw-Zeeland, de Verenigde Staten en Frankrijk, met een beperkte teelt in Bordeaux, Napa Valley, Sonoma en Virginia.

Smaak
Smaakelementen in Carmenere-wijnen zijn onder meer groene paprika, tabak, leder en een vleugje donkere chocolade, wat resulteert in een krachtige, fruitige wijn met een diepviolette kleur die het best gedronken wordt in zijn jeugd.
Volledig gerijpte wijnen kunnen kruiden, kruidige elementen en toetsen van zwart en rood fruit vertonen, waarbij de klemtoon verschuift tussen rood en zwart fruit naargelang de rijpheid.

Overig
Langzaam rijpend en veel zonlicht vereisend, heeft het het moeilijk in de koelere, nattere Franse lentes, met kwetsbaarheden voor coulure en meeldauw.

 

Carignan

Carignan

Carignan, een druif met een zwarte schil die waarschijnlijk oorspronkelijk uit Aragón komt, speelt een cruciale rol in de mediterrane wijnbouw. Carignan gedijt goed in warme klimaten en levert een bijdrage aan blends met hoge tannines, zuren en kleur, waardoor aroma en smaak worden versterkt. Historisch gezien was deze druif belangrijk in de Franse Languedoc, maar nu blinkt hij uit in warmere mediterrane regio's zoals Spanje, Italië en Californië, waar hij zich aanpast aan diverse terroirs.

Deze veelzijdige wijndruif heeft vele namen: Carignan in Frankrijk, Mazuelo of Cariñena in Spanje, Carignane in de VS en Carignano in Italië. 

Smaak
Carignanwijnen hebben meestal heldere zuren, korrelige tannines en toetsen van bittere kruiden en droge specerijen die de smaken van rood en zwart fruit aanvullen. In Spanje zorgen warme klimaten en leisteen/kalksteenbodems voor een verfijnde mineraliteit in wijnen en blends van Carignan.

Overig
Carignan wijnstokken leveren grote hoeveelheden op, maar zijn kwetsbaar voor meeldauw en rot. Carignan heeft een warmer klimaat nodig voor een goede rijping, waardoor het vaak laat ontluikt en rijpt. Carignan van oude wijnstokken geniet de voorkeur voor zijn superieure smaak.

Cinsault

Cinsault

Cinsault speelt een centrale rol in Châteauneuf-du-Pape blends en wordt veel gebruikt voor de beroemde roséwijnen uit de Provence. In de zuidelijke Rhône gaat hij traditioneel samen met Grenache, Syrah en Mourvèdre. Cinsault gedijt goed in het droge klimaat van Noord-Afrika, domineert de productie in Marokko en speelt een belangrijke rol in Algerije en Tunesië. Australië, met name McLaren Vale, biedt ideale groeicondities, waar het vaak Blue Imperial wordt genoemd vanwege de kleur van de schil.

Als variëteit levert cinsault een zachte wijn op die gekenmerkt wordt door een laag tanninegehalte en een lichtere, baksteenrode tot steenrode tint. Cinsault wordt eerder aangetroffen in blends dan als een op zichzelf staand druivenras.

Smaak
Cinsault combineert kwaliteiten van grenache en pinot noir en heeft een lichte kleur met levendige aroma's van rode bessen (zoals aardbei, rode kers en pruim). Hoewel het niet geconcentreerd is, kan het na verloop van tijd complexiteit ontwikkelen en hartige en rokerige toetsen onthullen zoals tabak en teer.

Overig
Cinsault speelde een cruciale rol in de creatie van de typische wijn van Zuid-Afrika, pinotage. In 1925 kruiste chemicus Abraham Izak Perold Cinsault met Pinot Noir.

Gamay

Gamay

De gamaydruif staat voor de Beaujolais. Van eenvoudige beaujolais primeur-wijnen tot prachtige cru-wijnen. De beste beaujolais cru-wijnen kunnen lang rijpen. In de rest van de wereld wordt de gamaydruif weinig geteeld.

Smaak
In gamaywijnen komt met name rood fruit (aardbei, framboos) met wat fl orale tonen naar voren en door speciale
gistingsmethoden vaak ook banaan. Vooral de frisheid en fruitigheid is kenmerkend voor gamaywijnen.

Overig
De meer eenvoudige gamaywijnen worden vaak licht gekoeld gedronken (14 tot 16 graden Celsius).

Grenache

Grenache

De grenachedruif wordt in Frankrijk met name in het zuiden verbouwd. In Spanje wordt deze druif garnacha genoemd; daar is het de meest aangeplante druif. Deze druivensoort heeft veel warmte en zon nodig. Hij heeft van nature veel suikers, waardoor de grenachewijnen veel alcohol kunnen bevatten. De grenachedruif wordt vaak in combinatie met andere druivensoorten gebruikt en is een populaire druivensoort voor het maken van rosé.

Smaak
De wijnen worden gekenmerkt door rood fruit, zwart fruit en kruidigheid (peper, kaneel).

Malbec

Malbec

De Malbec druif is dieppaars, donker gekleurd en rijk aan tannine. Het is een zeer fruitige druif. Malbec uit Frankrijk (Europa) is robuuster en tanninerijker dan de variëteit uit bijvoorbeeld Zuid-Amerika.

Smaak
De wijnen gemaakt van malbec kunnen heel fruitig en sappig zijn, vooral de Zuid-Amerikaanse malbecvariëteit. De Europese variëteit is tanninerijker en vleziger. Typische smaken zijn zwarte bes, rode pruim, chocolade, vanille, tabak.

Overig
De malbecdruif is een druivensoort die mag worden gebruikt in Bordeaux-wijnen. Het is een druif die vooral gewaardeerd wordt in wijnen uit Argentinië.

 

Merlot

Merlot

De druivensoorten merlot en cabernet sauvignon vormen een hecht koppel. Wanneer cabernet sauvignon en merlot in één wijn zitten (een zogenaamde cabernet sauvignon-merlotblend), wordt de wijn door de merlotdruif complexer en
zachter. De merlotdruif kan op zichzelf trouwens ook schitterende wijnen opleveren.

Smaak
Smaakelementen die in merlotwijnen overheersen zijn zwart fruit (zwarte bes) en gedroogd fruit (pruim, vijg). Verder komen vooral kruidige (drop), dierlijke en aardse (bosgeur) elementen naar voren.

Overig
De merlotdruif geeft heel typische, zachte en krachtige wijnen, die ook zeer goed kunnen rijpen. Waar cabernet
sauvignon staat voor boersheid en kracht, staat merlot voor zachtheid en elegantie.

Mourverdre

Mourverdre

Mourvedre staat bekend als Monastrell in Spanje en Mataro in Californië. Mourvèdre staat bekend om zijn kenmerkende vlezige en kruidige aroma's, die gepaard gaan met robuuste tannines, waardoor het een impactvolle blendcomponent is. Mourvèdre wordt vaak gecombineerd met grenache en syrah, maar ook met klassieke Zuid-Franse variëteiten zoals carignan en cinsault.

Mourvèdre wordt vaak gebruikt als blenddruif in prestigieuze wijnen, waaronder gerenommeerde blends zoals Châteauneuf du Pape. Erkend voor zijn integrale rol, vooral in de Rhônevallei en de Australische GSM-blends. Mourvèdre bewijst ook uitmuntendheid als op zichzelf staande druif.

Smaak
Mourvèdre zorgt voor meer kleur en structuur in blends, maar toch geeft het vaak een droge, grijpgrage sensatie in de mond door zijn hoge tanninegehalte. Naast toetsen van donker fruit vertoont het complexe aardse aroma's zoals peper en kruiden, die bij het rijpen kunnen evolueren naar lederachtige nuances.

Andere
Mourvèdre gedijt goed in warme, droge klimaten en heeft kleine bessen met een dikke schil. Deze late rijper behoort tot de laatste druiven die geoogst worden. 

Nebbiolo

Nebbiolo

Dé druif van de Piemonte, Noord-Italië. Piemonte kenmerkt zich onder andere door de ochtendmist in de dalen, de 'Nebbia'. Mogelijk komt hier de naam Nebbiolo vandaan. Wereldberoemd zijn de Barolo en Barbaresco wijnen die van deze druif gemaakt worden. De kleur van de wijn gemaakt van de Nebbiolo druif is lichter, net zoals bij de Pinot Noir. De oogst is laat omdat de druif veel tijd nodig heeft om goed te rijpen. Nebbiolo wijnen zijn vaak zeer krachtig en worden vaak op houten vaten opgevoed.

Smaak

Rood fruit (frambozen, aardbeien), florale tonen, aardse tonen, donkere tonen (leer, teer).

Petit Verdot

Petit Verdot

Petit Verdot, bekend om zijn kleine maar dikke bessen, speelt een cruciale rol bij het blenden van wijnen. Doorgaans wordt het toegevoegd in verhoudingen van minder dan 10% vanwege zijn typische karakter. Het maken van op zichzelf staande Petit Verdot wijnen is echter een uitdaging vanwege de uitgesproken tannines. Petit Verdot, gekenmerkt door zijn rijke kleur en robuuste tanninestructuur, lijkt meer op petite sirah dan op pinot noir, maar ook op mourvedre (monsastrell).

Als blenddruif voegt Petit Verdot pit en kleur toe aan blends met Merlot, Cabernet Sauvignon en Cabernet Franc in typische Bordeaux-wijnen. Het belang van deze druif in de Bordeaux en de Toscaanse Maremma is te danken aan de late oogst en de langdurige rijping, waardoor de rode wijnen uit de Médoc donkerder en kruidiger worden en de wijnen uit de Maremma meer diepte krijgen met intense bramen- en pruimenaroma's.

Smaak
Wijnen op basis van petite verdot hebben meestal een dichte, inktachtige, paarszwarte tint die te danken is aan het hoge anthocyaangehalte. Petite Verdot wordt voornamelijk gekenmerkt door aroma's van zwart fruit en wanneer het gerijpt wordt op eik om de wijn zachter te maken, kan het vanille-, mokka- en hazelnootsmaken toevoegen.

Overig
Petit Verdot, "kleine groene" in het Frans, rijpt laat, met dikke schillen en natuurlijke zuren, en biedt structuur en rijpingspotentieel. Gedijt goed in warmere klimaten zoals Australië (Barossa, McLaren Vale) en wordt ook geteeld in de VS, Australië, Napa Valley in Californië en Stellenbosch in Zuid-Afrika.

Pinot Meunier

Pinot Meunier

Pinot Meunier staat minder bekend dan pinot noir en chardonnay. Het draagt helder fruit, een goede structuur en textuur bij aan Champagne blends. De term 'Meunier', wat 'molenaar' betekent in het Frans, verwijst naar het melige uitzicht van de onderkant van de wijnbladeren.

Ondanks zijn hogere zuurtegraad, lagere tannine en minimale alcoholgehalte heeft pinot meunier geen lang leven en is het afhankelijk van de steun van zijn tegenhangers uit de Champagne. Het wordt beschreven als een klonale mutatie binnen de Pinot groep en deelt genetisch materiaal met pinot noir, pinot gris en verwante derivaten.

Smaak
Dit druivenras vertoont bloemige en geparfumeerde kwaliteiten, samen met rode en sappige kenmerken. Veel voorkomende smaak- en aromaprofielen zijn kers, granaatappel, framboos, kruiden, roos en aarde. Afhankelijk van de herkomst en de vinificatietechnieken kunnen er toetsen van aardbei, chocolade en citrusvruchten bijkomen.

Overig
Pinot meunier, aangeplant in koudere streken als bescherming tegen moeilijke wijnoogsten, rijpt sneller dan pinot noir en is dus geschikt om Champagnewijnen zonder oogsttijd te verzachten. Deze lichte en aromatische rode variëteit, verwant aan pinot noir maar vroeger rijpend, vertoont geconfijt fruit en af en toe rokerige smaken.

Pinot Noir

Pinot Noir

Dit is een van de moeilijkste druiven om te cultiveren, vanwege de eisen die aan het klimaat (koel), de grondsamenstelling en de omstandigheden worden gesteld. Maar indien aan alle voorwaarden wordt voldaan, kunnen hiervan de beste rode wijnen ter wereld worden gemaakt. De pinot noir-druif, ook bekend als Spätburgunder in  Duitse wijnen, staat met zijn zachtheid, subtiliteit en fruitigheid haaks op de stugheid en kracht van de cabernet sauvignondruif. Een ander verschil is de kleur. De kleur van pinot noir-wijnen is veel lichter dan die van cabernet sauvignonwijnen.

Smaak
Kenmerkend voor pinot noir-wijnen is de enorme fruitigheid, waarbij rood fruit (framboos, aardbei) overheerst. Daarnaast komen ook florale elementen (viooltje, roos) en in de oudere (gerijpte) wijnen aardse en dierlijke elementen naar voren.

Overig
De beste pinot noir-wijnen komen uit de Bourgogne. De betere wijnen worden op hout opgevoed. In de Bourgogne
zijn de klimatologische omstandigheden en de grond (terroir) optimaal. Maar ook uit Nieuw-Zeeland en de Verenigde Staten (onder andere Oregon) komen steeds betere pinot noir-wijnen. Daar heerst een klimaat dat vergelijkbaar is met dat van de Bourgogne. Wijnen van de pinot noir-druif kunnen zeer lang rijpen, mits de wijnen voor langere rijping zijn gemaakt (zie hoofdstuk 4).

Pinotage

Pinotage

Pinotage is een aparte druivenvariëteit die in 1925 werd gecreëerd aan de Stellenbosch Universiteit in Zuid-Afrika door zaden van pinot noir en cinsault te kruisen. Deze kunstmatige hybride had als doel de elegantie van Pinot Noir te combineren met de kruidigheid van Cinsaut.

Pinotage wordt voornamelijk geteeld in Zuid-Afrika, aangepast aan het warme klimaat en het dorre terrein. Het is opmerkelijk genoeg de tweede meest aangeplante druif van het land.

Smaak
Pinotage heeft overvloedige aroma's van zwart fruit, waarbij jongere wijnen een hint van rode bessen vertonen. Oudere wijnstokken leveren uitzonderlijk rijke, kruidige en hartige wijnen op met complexe toetsen van tabak, rook en leer.

Poulsard

Poulsard

Poulsard, een oud Frans rood druivenras, is een kenmerkende specialiteit van Arbois in het noorden van de Jura. De druif wordt vaak gemengd om de kleur te verrijken of het aroma te versterken, meestal met gamay, pinot noir en trousseau, wat bijdraagt tot verschillende wijnstijlen. Soms wordt hij ook gebruikt voor de productie van grijze wijn, omdat de lage extractie van kleurcomponenten en de oxidatie van de most de helderheid versnellen.

Smaak
Poulsard onderscheidt zich door zijn aromatisch profiel, met toetsen van rood fruit zoals aardbei en veenbes, vergezeld van aardse en dierlijke ondertonen.

Andere
Poulsard, gekenmerkt door zijn dunne, donkere schil met een laag fenolgehalte, is kwetsbaar voor lentevorst en temperatuurschommelingen door zijn vroege knopaanzet en minimale bescherming van de schil. Rigoureus wijngaardbeheer, inclusief snoeien en opbinden, is essentieel. Hij gedijt op verschillende ondergronden, maar blinkt uit op klei, kalksteen of mergel. Deze veelzijdige druif levert witte, rosé, rode en mousserende wijnen op. Hoewel hij meestal een rode schil heeft, produceren mutaties witte, roze en zwarte musquévariaties. De rode wijnen van Poulsard kunnen zo bleek zijn dat ze op rosé lijken, en minimaal schilcontact kan witte wijn (Blanc de Noir) opleveren.

 

 

Primitivo

Primitivo

Primitivo komt oorspronkelijk uit Kroatië en gedijt goed op de kalkbodems van Apulië. In de Nieuwe Wereld, en dan vooral in Californië, staat deze druif bekend als Zinfandel. De rijping gebeurt in Amerikaanse eik, waardoor de smaken van Lodi's befaamde rode Zinfandels weerklinken. Deze druif produceert krachtige, tanninerijke wijnen zoals Primitivo di Manduria, waaronder de natuurlijk zoete Dolce Naturale-variant. Primitivo wordt niet alleen verwerkt tot single-variietal wijnen, maar verbetert ook rode blends, elegante rosato's met zomerfruit en versterkte Primitivo di Manduria Dolce Naturale.

Smaak
De uitgesproken smaken van Primitivo roepen vaak de essentie op van zeer rijpe donkere bessen, vergezeld van toetsen van zoethout en zwarte peper.

Andere
De naam Primitivo, wat ruwweg vertaald "vroeg" betekent (vergelijkbaar met het Spaanse Tempranillo), verwijst naar zijn vroege rijping. In tegenstelling tot wat men zou denken, impliceert de term geen primitiviteit maar eerder een vroege oogst. Het robuuste karakter van Primitivo wijnen, in Apulië bekend als Mirr Test ('harde wijn'), kan leiden tot misvattingen over de verfijning in vergelijking met andere druivenrassen.

Sangiovese

Sangiovese

De sangiovese druif is een typische Toscaanse druif. Brunello en Chianti zijn wereldberoemde wijnen die van de Sangiovese druif gemaakt worden. De eenvoudigere wijnen kunnen licht en rosé-achtig zijn, de grote Brunello's zeer krachtig met vaak een behoorlijke zuurgraad. Brunello's kunnen zeer goed rijpen en zijn vaak na vele decennia perfect op dronk. Voorbeelden van legendarische Brunello wijnen zijn Monfortino en de Riserva's van Biondi Santi.

Smaak

Zwarte kersen, florale tonen, specerijen, donkere tonen (thee, tabak, drop).

 

Spätburgunder

Spätburgunder

Dit is een van de moeilijkste druiven om te cultiveren, vanwege de eisen die aan het klimaat (koel), de grondsamenstelling en de omstandigheden worden gesteld. Maar indien aan alle voorwaarden wordt voldaan, kunnen hiervan de beste rode wijnen ter wereld worden gemaakt. De pinot noir-druif, ook bekend als Spätburgunder in Duitse wijnen, staat met zijn zachtheid, subtiliteit en fruitigheid haaks op de stugheid en kracht van de cabernet sauvignondruif. Een ander verschil is de kleur. De kleur van pinot noir-wijnen is veel lichter dan die van cabernet sauvignonwijnen.

Smaak
Kenmerkend voor pinot noir-wijnen is de enorme fruitigheid, waarbij rood fruit (framboos, aardbei) overheerst. Daarnaast komen ook florale elementen (viooltje, roos) en in de oudere (gerijpte) wijnen aardse en dierlijke elementen naar voren.

Overig
De beste pinot noir-wijnen komen uit de Bourgogne. De betere wijnen worden op hout opgevoed. In de Bourgogne
zijn de klimatologische omstandigheden en de grond (terroir) optimaal. Maar ook uit Nieuw-Zeeland en de Verenigde Staten (onder andere Oregon) komen steeds betere pinot noir-wijnen. Daar heerst een klimaat dat vergelijkbaar is met dat van de Bourgogne. Wijnen van de pinot noir-druif kunnen zeer lang rijpen, mits de wijnen voor langere rijping zijn gemaakt (zie hoofdstuk 4).

Syrah / Shiraz

Syrah / Shiraz

De syrahdruif wordt in Australië shiraz genoemd. Deze druif groeit vooral in warme en zonnige streken. De syrahdruif geeft zeer krachtige, geconcentreerde en fruitige wijnen en is moeiteloos te combineren met de meeste gerechten. Daar ontleent deze druif ook een deel van zijn populariteit aan.

Smaak
De wijnen zijn fruitig. Afhankelijk van de rijpheid van de wijn komt rood fruit (framboos) of juist zwart fruit (braam, zwarte bes) naar voren. Kenmerkend is verder veel kruidigheid (bijvoorbeeld peper en kruidnagel) en donkere (chocolade, rook), dierlijke (leer) en chemische (rubber) elementen. De syrahdruif kan zeer verschillende en complexe wijnen opleveren.

Overig
De druiven worden op vele manieren gebruikt. In de Rhône levert deze druif zeer beroemde en dure wijnen op (Côte
Roti). De syrahdruif wordt ook gebruikt in Chateauneuf du Pape, vermengd met tal van andere druivensoorten. Op het zuidelijk halfrond wordt de wijn soms vermengd met cabernet sauvignon, wat zeer indrukwekkende en complexe
wijnen kan opleveren.

Tempranillo

Tempranillo

De tempranillo is een veelgebruikte druif in Spanje. Hij vormt de basis van vrijwel alle Rioja’s. De wijnen worden vaak op hout gerijpt; ze leveren zeer lang houdbare en prachtige volle wijnen op.

Smaak
In tempranillowijnen overheerst zwart fruit, rood fruit (rode bes, aardbei) en gedroogd fruit (pruim). De wijnen hebben een lage zuurgraad. Kenmerkend zijn donkere tonen (chocolade) en dierlijke (leer) en kruidige (drop) elementen. In deze wijnen komt vaak een aantal typerende smaken voor: vanille, hout en tabak. Deze smaakelementen hebben niets met de tempranillodruif te maken, maar ontstaan door het rijpen op hout.

Overig
De tempranillodruif wordt vaak gemengd met een lokale druivensoort. Het resultaat daarvan is een zeer toegankelijke maar soms wat zware, donkere wijn.

Touriga Nacional

Touriga Nacional

De basis van talrijke ports en steeds meer erkend voor de uitmuntendheid van zijn rode wijnen.

Smaak
Deze kampioen druif staat bekend om zijn intense smaak en bloemige aroma's van viooltjes, en levert een krachtige fruitigheid met hoge tannines. Kleine druiven hebben een hoge concentratie aan kleur, extract, zoetheid en aroma, waardoor ze perfect zijn om lang te laten rijpen.

Touriga Franca

Touriga Franca

Touriga Franca is een druivensoort met een donkere schil die gebruikt wordt om port en droge rode wijnen te maken in de Portugese Douro-wijnregio. Touriga Franca is de minst prestigieuze van de twee druivensoorten, hoewel hij veel meer verbouwd wordt dan Touriga Nacional.

Smaak
Touriga Franca is aromatischer en lichter van body dan Touriga Nacional, maar het mist de kracht en concentratie om een opvallende variëteit te zijn. Met zijn verhoogde fruit- en florale smaken brengt Touriga Franca de combinatie in evenwicht.

Trincadeira

Trincadeira

Tinta Amarela (Trincadeira) is een druif met paarse schil die gebruikt wordt om port en andere Portugese rode wijnen te maken. Het is ook een veel aangeplante druif in Italië.

Smaak
Tinta Amarela wijnen hebben bloemige aroma's in hun jeugd, die soms geaccentueerd worden door donkere toetsen die doen denken aan zwarte thee. De pittige bramenaroma's komen naar boven met de jaren. De tannines in dit type zijn overvloedig en versterken met de jaren.

Trousseau

Trousseau

Trousseau, ook bekend als Trousseau Noir, komt oorspronkelijk uit de Franse Jura en wordt wereldwijd geteeld, met de namen Bastardo in Portugal en Merenzao in het Spaanse Galicië. Hij wint aan populariteit in Californië en Oregon.

Trousseau is krachtig en vereist blootstelling aan de zon om volwassen te worden. Deze druif is gevoelig voor rot en plagen, maar geeft ondanks de kleine trossen toch volle wijnen met een hoog suikerpotentieel. Deze druif is beter bestand tegen klimaatverandering dan de Poulsard en vormt een uitdaging voor de teelt, maar de opbrengst blijft constant. Deze druif, die 5% van de wijngaarden in de Jura beslaat, wordt gebruikt om assemblages te versterken omdat hij in de zon moet rijpen. Trousseau Gris, een witte mutatie, was ooit gebruikelijk in Californië als "grijze riesling".

Smaak
Trousseau heeft, ongeacht zijn oorsprong of naam, een raadselachtig smaakprofiel. Het heeft een bleke, lichte body met intense, rijke alcoholniveaus en stevige tannines die zowel diepte als gewichtloosheid bieden. Het wordt gekenmerkt door een diepe kersenrode kleur en smaken die doen denken aan donkerrode bessen en bosvruchten.

Andere
Trousseau gedijt op goed gedraineerde Jurassische bodems die rijk zijn aan kalksteen, schist, zand, graniet en leisteen.

Zinfandel

Zinfandel

Zinfandel, in Italië bekend als Primitivo, is een veelzijdige druif die rosé, lichte rode wijnen, robuuste rode wijnen, dessertwijnen en versterkte ports produceert. Hij staat wijdverspreid aangeplant in Californië en staat symbool voor de Amerikaanse wijnbouw, bekend om zijn rijke, gedurfde smaken en complexiteit. Buiten de VS staat het aangeplant in Zuid-Afrika en Australië, vaak onder de labels Zinfandel of Primitivo. Hij is ook prominent aanwezig in Californische rode blends, waar hij voor meer diepte en karakter zorgt.

Smaak
Het smaakprofiel van Zinfandel varieert en wordt beïnvloed door het klimaat; warmere streken leveren anijs, braambes en peper op, terwijl koelere streken fruitigere bessensmaken tonen.

Andere
Ondanks zijn krachtige smaak is Zinfandel lichter van kleur dan zijn tegenhangers zoals cabernet sauvignon en merlot.

Zweigelt

Zweigelt

De Zweigelt-druivensoort, in de jaren 1920 ontwikkeld door professor Fritz Zweigelt door Blaufränkisch en St. Laurent te kruisen, kreeg na de Tweede Wereldoorlog aanzienlijke erkenning. Tegenwoordig is Zweigelt de meest voorkomende rode wijndruif van Oostenrijk.

Smaak
De paarsrode kleur met sterke tannines zorgt voor volle wijnen met aroma's van kersen en een goede houdbaarheid.
Bij rijping in barriques kan Zweigelt wijnen van hoge kwaliteit leveren.

Witte druivensoorten

Witte druivensoorten

De bekendste witte druivensoorten zijn Chardonnay en Sauvignon Blanc. Deze typische Franse druivenrassen worden inmiddels wereldwijd verbouwd en leveren afhankelijk van het klimaat prachtige resultaten op.

Albarino

Albarino

Albariño, een druif met een groene schil die oorspronkelijk uit Galicië komt, gedijt goed in het koele klimaat van de wijnstreek Rías Baixas in Spanje, bijna synoniem voor wijngaarden met pagoden. Hij wordt in Portugal ook gebruikt voor het maken van mousserende Vinho Verde, bekend als Alvarinho.

Wereldwijd merken telers een gevarieerde morfologie op in Albariño-wijngaarden, waar bessen twee pitten kunnen vertonen of, verwant aan Savagnin, één enkele pit op dezelfde locatie.

Smaak
Albariño wijnen zijn voornamelijk droog met hoge zuren en hebben prominente aroma's van citroen, pompelmoes, perzik en subtiele toetsen van bijenwas. De dikke schil van Albariño maakt de productie uitdagend, maar resulteert in bitterheid van amandelen of citrusvruchten door het fenolgehalte van de schil.

Andere
Het aanpassingsvermogen van de druif aan maritieme microklimaten draagt bij tot de uitzonderlijke kwaliteit van Albariño wijnen. Toegenomen interesse in Spaanse druivensoorten heeft geleid tot de teelt in de koelere regio's van Californië, in lijn met de verschuiving van hybriden (die weerbestendig waren) naar edele druivensoorten in Engeland als gevolg van klimaatveranderingen.

Aligote

Aligote

Aligoté, de minder bekende witte druif uit de Bourgogne, wordt overschaduwd door chardonnay maar wint aan bekendheid in Bulgarije en Roemenië. Ondanks zijn traditionele Franse roots gedijt hij nu goed in Oost-Europa.

Door zijn vroege rijping en vorstbestendigheid past hij zich aan koelere klimaten aan en gedijt hij zowel op de kalkrijke bodems van de Bourgogne als op de zandige bodems van de Rhône. DNA profilering linkt het aan de Pinot familie en deelt zijn afkomst met Chardonnay.

Met hun inherent hoge natuurlijke zuurtegraad worden aligotéwijnen meestal jong gedronken. De wijnen van gewaardeerde producenten hebben echter een lang leven en kunnen in een kelder enkele jaren rijpen.

Smaak
Typisch hebben deze wijnen toetsen van licht steenfruit, appel en citrusvruchten.

Ansonica

Ansonica

Ansonica, ook bekend als Inzolia, is een Italiaanse druif die zowel op Sicilië als in Toscane verbouwd wordt. Deze druif, die traditioneel vooral gebruikt wordt in versterkte Marsala wijnen, heeft zich ontwikkeld tot een gewild ras voor frisse, droge witte wijnen, zowel op zichzelf staand als in blends.

In Toscane gedijt hij goed in de Maremma aan de kust en op het Giglio eiland, waar hij Vermentino evenaart in populariteit. Hij wordt vaak gecombineerd in blends en draagt bij tot het maken van rechttoe rechtaan, karaktervolle droge witte wijnen.

Smaak
Inzolia wijnen vertonen gematigde aromatische kwaliteiten, met nootachtige en citrusachtige kenmerken die gepaard gaan met kruidige toetsen.

 

Arneis

Arneis

Arneis, oorspronkelijk afkomstig uit de Piemontese Roero heuvels in het noordwesten van Italië, kreeg de bijnaam "Witte Barolo" en was bijna uitgestorven in de jaren 70 voor een opmerkelijke heropleving. Hoewel deze druif voornamelijk in Italië wordt verbouwd, duiken er nu ook experimentele aanplantingen op in Nieuw-Zeeland en Australië.

Arneis wordt voornamelijk aangetroffen in de Roero in Piemonte en was van oudsher een aanvulling op de Nebbiolo, maar schittert nu als een op zichzelf staande variëteit. Ondanks uitdagingen zoals een lage opbrengst en gevoeligheid voor echte meeldauw, houdt Arneis stand, toont het zijn veerkracht en verrijkt het de wijnbouw in de regio.

Smaak
Arneis, meestal verwerkt tot droge wijn, valt op door zijn medium body en gematigde zuurtegraad, waardoor hij zich onderscheidt van verschillende andere Italiaanse witte druivenrassen. In Piemonte varieert het smaakprofiel van knapperige peer en appel in koelere microklimaten tot rijkere toetsen van abrikoos, amandel en witte bloemen in warmere streken. Rijping op eikenhout kan subtiele vanilletonen toevoegen.

Andere
De bijnaam 'Arneis', wat vertaald 'kleine deugniet' betekent in het lokale dialect van Piemonte, weerspiegelt de uitdagingen die gepaard gaan met het cultiveren van deze specifieke druivenvariëteit.

Chardonnay

Chardonnay

Deze druif is de populairste en internationaal de meest gebruikte druif voor witte wijn. Dit komt doordat de druif
vrijwel overal ter wereld makkelijk groeit en zeer aantrekkelijke (smaak)resultaten oplevert. Voor een wijnboer dus
eenvoudig en snel rendabel te verbouwen. De chardonnaydruif wordt ook wel een edele druif genoemd. Veel van de
mooiste witte wijnen worden van chardonnay gemaakt. Het is overigens niet de meest aangeplante druivensoort.

Smaak
De chardonnaydruif geeft wijnen met veel fruitelementen, waarbij tropisch fruit de boventoon voert (mango, passievrucht, ananas). Ook boter en honingtonen kunnen naar voren komen. De wijnen kunnen vaak ook heel geconcentreerd en vol overkomen, wat een gevoel van kwaliteit geeft.

Overig
Als ze uit een goed wijnjaar komen, kunnen chardonnaywijnen prima bewaard worden, waardoor het ook een wijn is die in kelders wordt weggelegd. Bij de opvoeding van de wijn met hout (zie hoofdstuk 4), ontwikkelt deze vaak ook boteren honingelementen. Wanneer de wijn op hout wordt gerijpt, kan deze zelfs beter worden bij een langere rijping en ook lang bewaard worden (meer dan vijftien jaar). De wijnen kunnen behoorlijk alcoholisch zijn (meer dan 14%).

Chasselas

Chasselas

Chasselas, de meest gekweekte inheemse variëteit van Zwitserland, blinkt uit in Franstalige gebieden, rijpt vroeg en is geschikt voor koele alpine hellingen. Waakzaam beheer is cruciaal om overmatige groeikracht te voorkomen. De wijnen worden geroemd om hun finesse en daarom benadrukt het neutrale karakter de invloed van het terroir in Zwitserse wijnen. Terwijl chasselas wereldwijd als tafeldruif wordt aangeplant, wordt het in Franstalig Zwitserland gewaardeerd als aperitiefwijn om zijn verfrissende, fruitige en delicate kwaliteiten.

Smaak
Chasselas wordt gekenmerkt door zijn subtiliteit, een laag zuur- en alcoholgehalte en een gebrek aan uitgesproken aroma's. Het heeft een uitgesproken frisheid en smaak. Het bezit een uitgesproken frisheid en elegantie, die zijn unieke charme en delicate aard definiëren.

Chasselas kan sierlijk rijpen in kelders en naarmate het rijpt, ontwikkelt het meer uitgesproken honing- en notennoten en krijgt het een diepgouden tint.

Chenin Blanc

Chenin Blanc

Net als de riesling is ook de chenin blanc een veelzijdige druif die droge tot zeer zoete wijnen kan opleveren. De druivensoort wint snel aan populariteit en wordt ook vaak in blends met andere druivensoorten gebruikt.

Smaak
Wanneer de druif is verbouwd in koele klimaten dan smaken de chenin blanc-wijnen fris. Ze hebben een hoge zuurgraad. De smaakelementen die overheersen zijn citrusfruit en floraal (bloemen). Van de chenin blanc-druif wordt ook zoete(re) wijn gemaakt met aroma’s van perzik, honing en geroosterd brood.

Overig
In Zuid-Afrika wordt deze druif zeer veel geteeld; daar wordt hij ‘steen’ genoemd. De prijs-kwaliteitverhouding van chenin blanc-wijnen is goed. Er zijn zeer goede wijnen te verkrijgen voor zeer acceptabele prijzen.

Friulano

Friulano

Friulano, een witte druif die oorspronkelijk uit de Friuli-regio in het noordoosten van Italië komt, werd vroeger Tocai Friulano genoemd en staat ook bekend als sauvignonasse of sauvignon vert. Friulano gedijt goed in droge wijngaarden en groeit voornamelijk in Friuli, gevolgd door Veneto, en wordt ook geteeld in Lombardije en andere regio's in Italië, evenals in Chili.

Ondanks de verwarring met sauvignon blanc, mist Friulano de aromatische kwaliteiten die ermee geassocieerd worden. Beide hebben echter gelijkaardige bladeren en bessentrossen, en zijn kwetsbaar voor botrytis.

Smaak
Witte wijnen op basis van Friulano-druiven vertonen verschillende smaakprofielen naarmate ze ouder worden. Meestal zijn ze levendig en fruitig, met toetsen van citrusvruchten, bloemen, amandelen en mineralen. In hun jeugd zijn ze licht van smaak met een bleke kleur, een bloemig-fruitig aroma, subtiele mineraliteit en hoge zuren. Rijping in het vat vermindert de mineraliteit en versterkt de body, vergelijkbaar met die van Chardonnay.

Andere
Friulano-druiven zijn vroeg rijp en hebben een late knopzetting, wat resulteert in een aanzienlijke productiviteit die een zorgvuldige controle van de opbrengst vereist om de kwaliteit te garanderen. Door hun dunne schil zijn ze echter gevoelig voor rot en meeldauw.

Gewürztraminer

Gewürztraminer

Gewürztraminer, een roze mutatie van de Franse druif Savagnin, staat bekend om de productie van enkele van 's werelds meest opvallende aromatische witte wijnen. Wereldwijd wordt het in verschillende stijlen gemaakt, waaronder droge, halfdroge en zoete composities, inclusief laat geoogste of gebottelde varianten.

Gewürztraminer biedt, net als muscat (Moscato), riesling en torrontés, van nature zoete smaken door zijn aromatische aard, en door zijn verhoogde aromatische eigenschappen, hogere alcohol en lagere zuurgraad kan het de perceptie van verhoogde zoetheid creëren. Gewürztraminer onderscheidt zich van Moscato door zijn hogere alcohol, sterkere aromatische eigenschappen en lagere zuurgraad. Hoewel Gewürztraminer vooral geassocieerd wordt met de Franse Elzasregio, blinkt het ook uit in Duitsland en Alto Adige in Italië. Ondanks zijn voorkeur voor koele klimaten is deze druif ook succesvol in Californië en Washington.

Smaak
Het heeft een primaire smaak van bessen en citrusvruchten, vergezeld van aroma's van roos en honing, met mogelijke toetsen van kruiden, specerijen en aardse ondertonen.

Andere
De robuustheid van gewürztraminer, afkomstig van de dikke schillen, vereist een zorgvuldige beheersing van de fenolen, wat leidt tot een droog mondgevoel. Het wordt matig geoogst, maar is gevoelig voor ongelijke bessengroottes (millerandage).

Grenache Blanc

Grenache Blanc

Grenache blanc, oorspronkelijk afkomstig uit Noord-Spanje als een lichte mutatie van grenache noir, wordt vaak gebruikt om blends te verzachten, die lijken op viognier en marsanne, afhankelijk van het teeltgebied. Enkelvoudige Grenache Blanc wijnen winnen aan populariteit voor hun intense smaken en pluchen stijl, vergelijkbaar met op eik gerijpte Chardonnay.

Smaak
Het overheersende thema in grenache blanc wijnen is 'groene rijkdom', gekenmerkt door groen fruit en citrustonen zoals onrijpe mango, groene appel, limoenschil en witte perzik. Lagering op eikenhout kan subtiele zoete florale toetsen geven zoals kamperfoelie, brioche en citroenkwarktaart.

Andere
Voornamelijk gevonden in Catalonië en Aragón, bekend als Garnatxa Blanca, speelt het een belangrijke rol in Priorat en Terra Alta. In Zuid-Franse witte wijnen draagt het bij tot Châteauneuf-du-Pape blends en Zuid-Rhône wijnen. In California's Central Coast, vooral in San Luis Obispo, is grenache blanc in toenemende mate aanwezig en gedijt het goed in warme, droge omstandigheden.

Gruner Veltliner

Gruner Veltliner

De grüner veltliner rijpt langzaam en wordt net als de riesling laat geoogst. De gebieden waar deze druivensoort wordt verbouwd zijn nog beperkt, voornamelijk in Oostenrijk, maar de populariteit neemt snel toe. Van grüner veltliner kunnen zowel zeer droge wijnen worden gemaakt (oogst in het vroege najaar), als zoete wijnen (oogst in november).

Smaak
Deze wijnen hebben een zeer eigen karakter; ze kunnen van zeer eenvoudig fris en lichtkruidig tot zeer geconcentreerd en rond zijn. Vooral kruidige, fruitige en florale elementen zijn aanwezig, met aroma’s van peer, perzik en citrusfruit.

 

Malvasia

Malvasia

Malvasia, een oude druivenfamilie, produceert wijnen in verschillende stijlen: droog, mousserend en zoet. Het staat voornamelijk aangeplant in Zamora, Valencia en de Canarische Eilanden (waar het de zoete Canarische sec oplevert), maar ook in Portugal, waar het bijdraagt aan Madeira en witte wijnen in regio's als Colares en Douro.

Malvasia wordt vaak gebruikt in blends, waar het aroma en frisheid bijdraagt aan de uiteindelijke wijnsamenstelling. Door zijn lage zuurgraad verbetert malvasia het gewicht en de textuur van de witte Rioja-blend door gemakkelijke oxidatie.

Smaak
De meeste gevinifieerde Malvasia-wijnen zijn wit en door de talrijke subvariëteiten is het moeilijk om een specifiek smaakprofiel te generaliseren.

De befaamde Malvasia Bianca druif levert voornamelijk witte wijnen op, terwijl Malvasia Nera bijdraagt aan rode blends. Droge en zoete Malvasia-variëteiten tonen vaak bloemen, rijp steenfruit, tropisch fruit en citrustonen.

Andere
Opmerkelijke wijnen gemaakt van de Malvasia-druif zijn Blandy's 5 Year Old Malmsey Madeira, Flora Springs "Soliloquy" uit Napa Valley (Californië) en Fontana Candida Frascati uit Lazio (Italië).

Marsanne

Marsanne is een prominente witte wijndruif in de Rhônevallei. Marsanne levert meestal droge stijlen op, hoewel er ook uitzonderlijke zoete versies worden gemaakt van gedroogde druiven, zoals Hermitage Vin de Paille van Chapoutier en Ermitage Flétris uit het Zwitserse Wallis.

De druif verklaart de jarenlange traditie in de Rhônevallei om het druivenras te mengen met zijn meer aromatische neefje roussanne (om de aromatische kracht te versterken) en de meer internationale combinatie met viognier. en dient als alternatief voor chardonnay.

Smaak
Marsanne geeft volle wijnen met een gestructureerde, wasachtige textuur en geschikte zuren om te laten rijpen, zij het met een beperkte smaakdiepte. Na verloop van tijd ontwikkelt het amandel- en subtiele honingtoetsen. Zijn zuren, die meestal lager zijn, nemen toe naarmate de rijping vordert, wat zorgt voor een vollere sensatie.

Andere
Het kiezen van de optimale oogstdatum voor marsanne is cruciaal omwille van zijn gevoeligheid voor overrijping en zuurteverlies in warmere klimaten. De druif gedijt goed op arme, steenachtige bodems en produceert complexe wijnen in koelere regio's.

Muscat

Muscat

Muscat komt oorspronkelijk uit Italië en wordt ook muskaatdruif, Moscato en Moskatel genoemd. Het omvat meer dan 200 variëteiten en is een van de oudste en meest verspreide druivenfamilies ter wereld. De druif heeft wereldwijd verschillende stijlen, van droge witte wijnen tot versterkte, mousserende en zoete exemplaren.

Wijnen gemaakt van deze druiven zijn bedoeld voor jonge consumptie, aangezien hun lage zuurtegraad resulteert in een minimaal verouderingspotentieel.

Smaak
Muskaatwijnen, die voornamelijk geassocieerd worden met overwegend witte wijnen, worden gekenmerkt door een zeer aromatische en fruitige (mandarijn, abrikoos), honingsmaak.
Moscatowijn staat bekend om zijn zoete toetsen van perziken en oranjebloesem.

Andere
De wijd verbouwde muscat blanc à petits grains is populair in het zuiden van Frankrijk voor versterkte wijn en wordt ook gebruikt in de befaamde Piemontese Moscato d'Asti en de Australische likeur-muscatproductie.

Palomino

Palomino

Palomino is een laatrijpende wijnstok die goed bestand is tegen druivenrot, maar gevoelig is voor anthracnose en echte meeldauw. Het geeft witte wijnen met weinig zuren en een neutrale smaak die oxidatie bevordert, ideaal voor versterkte wijnen. Het is een integraal onderdeel van sherrystijlen zoals fino, manzanilla, amontillado, droge oloroso en palo cortado en wordt vaak gemengd met de Moscatel de Alejandria. Op de Barros en Arenas bodems groeien voornamelijk Pedro Ximenez en Moscatel druiven, die gereserveerd zijn voor zoete Sherry.

Smaak
De kenmerkende smaak van Sherry komt eerder voort uit ingewikkelde wijnbereidingsprocessen dan uit de inherente smaak van één enkele druivensoort. Palomino, de belangrijkste druif, heeft een neutrale smaak. Witte Palomino-wijn heeft tonen van appel, perzik en zilt, terwijl droge Sherry aroma's en smaken van amandel en verse kruiden onthult.

Andere
Deze druif is essentieel voor de productie van Sherry in Andalusië en gedijt goed op de unieke 'albariza'-bodem, die 90% van de wijngaarden in Jerez domineert. Zijn aanpassingsvermogen aan droge, warme klimaten, hoogproductieve wijnstokken en dunne schil maken hem ideaal voor Sherrywijnen in Californië en brandewijn in Zuid-Afrika.

Petit Manseng

Petit Manseng

Petit manseng, een prominente witte druif in het zuidwesten van Frankrijk, wordt exclusief gebruikt voor zoete wijnen in likeurstijl. Zijn dikke schillen leveren weinig sap maar dragen bij tot zijn kenmerkende pittige en groene smaken, met verfrissende zuren en een goed gestructureerde body.

Petit manseng staat voornamelijk aangeplant in Jurançon en Pacherenc du Vic-Bilh en dankt zijn naam aan de kleinere bessen, die gewaardeerd worden voor hun kwaliteit ondanks het feit dat ze minder talrijk zijn dan gros manseng. De droge, zonnige herfst in het zuidwesten van Frankrijk zorgt voor een langere rijping, wat resulteert in uitzonderlijk zoete wijnen die vaak laat geoogst worden. Hoewel deze druif voornamelijk in het zuidwesten van Frankrijk groeit, wordt hij ook aangeplant in Spanje, Australië en de VS, vooral in Virginia.

Smaak
Petite manseng heeft rijke aroma's van gekonfijt fruit en specerijen, vaak aangevuld met de smaken van geroosterde amandelen of walnoten, honing en ananas.

Andere
Traditioneel ondergaan de druiven "passerillage", het drogen aan de wijnstok om de zoetheid te intensifiëren, ideaal om wijnen van hoge kwaliteit in likeurstijl te maken ondanks de bescheiden opbrengsten. Deze druif, die vaak gemengd wordt met Gros Manseng of Petit Courbu om het evenwicht te bewaren, gedijt goed in het warme klimaat van het zuidwesten van Frankrijk, met een evenwicht tussen zuren en zoetheid.

Pinot Blanc

Pinot Blanc

Pinot blanc, een witte mutatie van pinot noir, wordt voornamelijk verbouwd in Duitsland, het noordwesten van Italië (als pinot bianco) en in Frankrijk (Elzas). Oostenrijk produceert zoete wijnen zoals Trockenbeerenauslese, maar ook ijswijn die in Canada geproduceerd wordt. Zijn hoge zuurgraad maakt hem geschikt voor mousserende wijn in Californië en ijswijn in Canada.

Pinot blanc wordt vaak gezien als de tegenhanger van chardonnay, die een medium tot volle wijnstijl deelt met een prijzenswaardige zuurtegraad en een gunstige reactie op veroudering op eikenhout. Vanwege zijn genuanceerde karakter wordt pinot blanc vaak gebruikt in cuvée blends met andere variëteiten. Pinot blanc is meer vatbaar voor botrytis dan chardonnay, wat te wijten is aan de dichtere druiventrossen. Daarom gedijt het goed in regio's met diepe, rotsachtige bodems.

Smaak
Pinot blanc heeft typisch aroma's en smaken van steenfruit, met toetsen van peer, appel en citroen in goed gemaakte versies. Bij het ouder worden kunnen notige ondertonen ontstaan.

Overig
De druif is opmerkelijk vruchtbaarder dan andere pinotvariëteiten en levert elk groeiseizoen een betrouwbare opbrengst. De robuuste wijnstok is goed bestand tegen koude omstandigheden.

Pinot Gris

Pinot Gris

Deze druif stamt af van de rode pinot noir en is ook familie van de pinot blanc. Hij groeit in relatief koele streken. Bij een goede rijping kunnen er goede wijnen van worden gemaakt.

Smaak
De pinot gris-wijn heeft een gemiddeld zuurgehalte. De meeste wijnen zijn vrij bescheiden in geur en smaak. Wit fruit en kruidigheid zijn kenmerkende smaakelementen. Sommige producenten maken zeer geconcentreerde pinot gris-wijnen (zowel droog als zoet), met meer complexe elementen als tropisch fruit en mineraliteit.

Pinot Grigio

Pinot Grigio

Deze druif is een mutatie van de rode pinot noir en familie van de pinot blanc. Hij groeit in relatief koele regio's. Pinot grigio is dezelfde druif als pinot gris maar staat meestal aangeplant in Italië.

Smaak
De pinot gris wijn heeft een gemiddelde zuurgraad. De meeste wijnen zijn vrij bescheiden in geur en smaak. Wit fruit (perzik, citroen), grind/minerale accenten en kruidigheid zijn kenmerkende smaakelementen. Sommige producenten maken sterk geconcentreerde pinot gris wijnen (zowel droog als zoet), met complexere elementen.

Riesling

Riesling

De riesling houdt vooral van een koel klimaat, is eenvoudig te verbouwen en heeft een rijke opbrengst. De druif wordt langzaam en relatief laat rijp. Naast de chardonnay wordt ook de riesling een edele druif genoemd, want ook van riesling kunnen de allerbeste, en duurste, wijnen ter wereld worden gemaakt. Van rieslingdruiven kunnen zeer eenvoudige, frisse wijnen worden gemaakt (oogst in het najaar), maar ook zeer geconcentreerde en uiterst complexe zoete wijnen, de zogenaamde Eiswein (oogst in de winter).

Smaak
Net als de sauvignon blanc-wijnen zijn ook de rieslingwijnen verfrissend. Ze hebben een hoge zuurgraad. Smaakelementen die overheersen zijn groene appel (fris) en bloemen (fl oraal). Bij de zoetere soorten overheersen meer fruittonen en aroma’s van tropisch fruit. In de betere rieslingwijnen zitten zeer complexe aroma’s waarin ook de terroir (mineralen) zeer goed tot uiting komt. De rijpere (oudere) rieslingwijnen ontwikkelen vaak een petroleumachtige geur, die zeer kenmerkend is.

Roussanne

Roussanne

Roussanne komt oorspronkelijk uit en staat voornamelijk aangeplant in de noordelijke Rhônevallei. Het wordt traditioneel gemengd met Marsanne, en dit is de enige witte variëteit die is toegestaan in Crozes-Hermitage, Hermitage, Saint-Péray en Saint-Joseph wijnen, en één van de zes die is toegestaan in de befaamde witte wijnen van Châteauneuf-du-Pape.

Roussanne komt vooral voor in Zuid-Frankrijk en wordt gemengd met Grenache Blanc, Marsanne en soms Viognier. Mengen met Marsanne versterkt de aromatische intensiteit en vult de rijkere structuur aan.

Smaak
Roussanne biedt overvloedige aroma's en smaken met een uitgesproken zuurgraad. Zijn bloemig, fruitig profiel met toetsen van honing en abrikoos draagt bij tot zijn elegante aromatische complexiteit.

Roussanne lijkt op viognier met zijn rijke, olieachtige textuur en kruidige abrikozenaroma's.

Overig
Roussanne heeft te maken met uitdagingen in de teelt omwille van de gevoeligheid voor oïdium en de compacte trossen die rot bevorderen. Roussanne gedijt goed in de warme, zuidelijke regio's van Frankrijk en profiteert van voldoende zonlicht om volledig tot rijpheid te komen.

Savagnin

Savagnin

De Savagnin-druif is een wit druivenras afkomstig uit het wijngebied van subalpien Frankrijk, waar koude temperaturen en kleiachtige bodems de overhand hebben.

Zijn genoom is relatief onstabiel in vergelijking met nabijgelegen druivenrassen, wat leidt tot verwarring met hedendaagse witte rassen zoals Traminer, Frakisch en Paien die in aangrenzende regio's groeien. De Savagnin druif vertoont opmerkelijke gelijkenissen met andere variëteiten zoals sauvignon blanc.

Savagnin is een laatrijpe druif met robuuste en opmerkelijke zuren. Met zijn dikke schil is de druif bestand tegen rot en blinkt hij uit op grijze mergelbodems, wat wijnen oplevert met een aanzienlijk bewaarpotentieel.

Smaak
Over het algemeen heeft deze druif een zacht bloemig en citrusachtig profiel. Savagnin blends vertonen aromatische rijkdom en complexiteit.

Overig
In de Jura wordt de Savagnin-druif meestal gemengd met Cémant du Jura en Macvin du Jura, en soms met Chardonnay in stille wijnen. Vin Jaune, bekend als 'gele wijn', wordt gemaakt van de Savagnin-druif.

Sauvignon Blanc

Sauvignon Blanc

Deze druif is wat minder makkelijk te verbouwen dan de chardonnay. Door de snelle groei moet er goed gesnoeid
worden, anders worden de druivenranken overschaduwd en worden de druiven niet goed rijp. Bij te veel zon verliest de druif zijn zuren en daarmee zijn frisheid.

Smaak
Door de aanwezige zuurgraad en de aroma’s van kruisbes, citrusfruit (grapefruit) en groenteachtige elementen
(asperge), maar ook van vers gemaaid gras, zijn sauvignon blanc-wijnen verfrissend. Rijpere sauvignon blanc ontwikkelt soms een buxus-aroma, dat zeer kenmerkend is. In warmere klimaten ontwikkelt sauvignon blanc vooral tropische fruitelementen.

Overig
De sauvignon blanc-druif wordt ook gebruikt voor het maken van zoete wijnen (onder andere Sauternes).

Trebbiano

Trebbiano

Trebbiano verwijst naar een verzameling witte druivenrassen die prominent aanwezig zijn in Italië en Frankrijk, zoals Trebbiano Toscano, Romagnolo en Abruzzese, genoemd naar hun regio's. De bredere Trebbiano familie, inclusief variaties zoals Trebbiano d'Abruzzo en Trebbiano di Soave, is samen goed voor bijna een derde van de totale Italiaanse witte wijnproductie.

Trebbiano wijnen lijken op lichtere Chardonnays en worden geëtiketteerd als tafelwijnen. Daarnaast is Trebbiano cruciaal voor de productie van brandewijn, vooral in Cognac en Armagnac, waar de druif Ugnu blanc wordt genoemd. Het deelt ook een genetisch profiel met Garganega, prominent aanwezig in Soave wijn. Het wordt aangeraden om onmiddellijk te consumeren, want Trebbianowijnen hebben geen significant verouderingspotentieel.

Smaak
Trebbiano levert typisch neutrale wijnen op met een verfrissende kwaliteit en resulteert in een lichte wijn met een hoog zuurgehalte. Ze vertonen subtiele citrusaroma's met toetsen van amandel op de afdronk.

Overig
Trebbianodruiven worden soms gefermenteerd met hun schil, vergelijkbaar met rode wijndruiven.

Semillon

Semillon

Sémillon wordt geteeld in het zuidwesten van Frankrijk. Sémillon is veelzijdig en komt voor in verschillende klimaten, van warm tot koel. Daarom maakt het de productie mogelijk van een spectrum aan stijlen, gaande van Riesling-achtige knapperigheid tot Chardonnay-achtige rijkdom en zelfs dessertwijnen. Hij staat ook veel aangeplant in koele klimaten zoals Nieuw-Zeeland, Zuid- en Noord-Amerika, Oost-Europa en Zuid-Afrika.

Vooral in de appellations Barsac ass alsook Sauternes staat deze druif aangeplant, zoals bijvoorbeeld in de beste Sauternes Chateau d'Yquem.

Smaak
Mengen met sauvignon blanc levert droge, frisse witte wijnen op. In Sauternes en Barsac leveren deze blends dessertwijnen op met aroma's van sinaasappelschil, citrusvruchten en honing.
Vaak speelt Semillion een secundaire rol in de wijnproductie als men buiten de Bordeauxregio kijkt. Ongemengde Semillon, die vooral in Australië wordt gevonden, vertoont een droog, goed gestructureerd profiel met rijke fruitigheid. Langere rijping versterkt extra aroma's van geroosterde specerijen, muskus en vanille.

Overig
Sémillon vormt wereldwijd vaak een blend met sauvignon blanc, waarnaar vaak verwezen wordt als "witte Bordeaux blend". Het aromatische profiel van sémillon is echter relatief ingetogen in vergelijking met sauvignon blanc.

Verdejo

Verdejo

Verdejo, een prominente witte wijndruif, floreert in de Spaanse Rueda-streek, waar het de meest verbouwde variëteit is. Met een gemiddelde tot hoge zuurgraad is het de belangrijkste druif in de mousserende (Rueda Espumoso) en versterkte wijnen van de regio. Verdejo wordt vaak vergeleken met sauvignon blanc en valt op, solo of gemengd met viura of sauvignon blanc.

De beste expressie komt van het droge, continentale klimaat van Rueda, dat profiteert van temperatuurschommelingen en arme bodems. Hoewel er experimentele aanplantingen zijn in Australië en Californië, blijft de wereldwijde teelt van Verdejo beperkt in vergelijking met die in Rueda.

Smaak
Verdejo levert genuanceerde witte wijnen op met limoen, appel en kan aangevuld worden met gras- en venkelaroma's. De afdronk biedt een subtiele bitterheid. De afdronk biedt een subtiel bittertje dat doet denken aan een knapperige textuur. Na rijping ontwikkelt deze wijn geroosterde amandeltonen en levendige zuren, die na jaren in de fles nog beter worden.

In tegenstelling tot veel witte wijnen vertoont Verdejo een voortdurende verbetering na verschillende jaren flesrijping en kan het aroma's van geroosterde amandeltoetsen en levendige zuren ontwikkelen die na jaren in de fles nog beter worden.

Overig
Verdejo, bekend om zijn delicate, dunne schil, vereist een nauwgezette vinificatie om oxidatie te vermijden en zijn aromatische frisheid te behouden. De volle Verdejo-wijnen worden gewaardeerd om hun kruidige, nootachtige trekjes en hebben evenwichtige zuren en rijpingspotentieel. In Rueda experimenteren wijnmakers steeds meer met gisting op vat, waardoor subtiele eiken en vanilletonen worden toegevoegd aan de typische frisse fruitsmaken van Verdejo.

Viognier

Viognier

Deze druif komt vooral voor in het noordelijke Rhônegebied; de verspreiding van deze druivensoort gaat echter snel. De viognier is geen makkelijk te verbouwen druif. De opbrengst per hectare is laag en de druiven zijn gevoelig voor rotting. De druif is niet geschikt voor een lange rijping. De viognierdruif wordt ook gebruikt in blends van rode wijnen, om de rode wijn extra soepelheid te geven.

Smaak
De wijnen zijn vol en rond, er is sprake van veel concentratie. Ook kan de wijn veel alcohol ontwikkelen en zeer eigen aroma’s hebben van wit fruit (peer), tropisch fruit en bij oudere wijnen gedroogd fruit (abrikoos).

Welschriesling

Welschriesling

Welschriesling, een veelzijdige witte wijndruif uit Centraal- en Oost-Europa, blinkt uit in de productie van verschillende kwaliteitswijnen. Zijn hoogtepunt vinden we in de regio Neusiedlersee in het zuidoosten van Oostenrijk, bekend om zijn rijke, zoete Trockenbeerenauslese wijnen.

Deze druif gedijt goed in een droog, warm klimaat met magnesiumrijke bodems en rijpt laat, wat wijnen met veel zuren en fijne aroma's oplevert. Hoewel het typisch licht en neutraal is, gedijt het goed in warme, vochtige wijngaarden nabij het Neusiedl meer, waar het profiteert van edelrot botrytis. De middelgrote druiven hebben dicht opeengepakte bessen, een dunne schil, veel sappigheid en een geelgroene tint.

Smaak
Droge Welschrieslingwijnen hebben vaak een verfrissend karakter met prominente aroma's van groene appel en citrusvruchten. Beerenauslese en Trockenbeerenauslese daarentegen hebben exotische boeketten en delicate honingtoetsen, vergezeld van een opmerkelijk zuurgehalte.

Overig
Wordt vaak gemengd met chardonnay voor meer diepte, maar zijn oorsprong zorgt voor discussie. Ondanks zijn naam is het niet verwant aan Duitse riesling, waarbij "Welsch" een niet-Germaanse oorsprong impliceert.

Weissburgunder

Weissburgunder

Weissburgunder, Duits voor pinot blanc, is ontstaan uit een mutatie van Grauburgunder (pinot gris) en stamt af van Spätburgunder (pinot noir). Ondanks zijn oorsprong lijkt het qua kenmerken meer op Pinot Blanc dan op Pinot Gris.

In Duitsland wordt weissburgunder verbouwd in alle 13 wijnregio's, met een overheersende aanwezigheid in zuidelijke gebieden. Dit druivenras wordt typisch gekenmerkt door zijn droge aard, lichte profiel, frisse zuren en een body die varieert van licht tot medium.

Smaak
Veel voorkomende smaaktonen zijn appel, peer, perzik en subtiele florale toetsen. Jongere wijnen hebben een bloesemachtige expressie en levendige zuren, terwijl ze na rijping evolueren met smaken van brood en noten.

Overig
Weissburgunder is lichter en droger dan de Franse pinot blanc. De druif vertoont een veelzijdigheid die vergelijkbaar is met die van riesling, en produceert een brede waaier aan wijnstijlen, van vol tot licht en knisperend, inclusief mousserende en dessertwijnen. De druif is geschikt voor verschillende vinificatietechnieken en kan zowel op eiken als op roestvrij staal rijpen, wat bijdraagt tot zijn veelzijdige aantrekkingskracht.

Bordeaux Blend

Bordeaux Blend

In de Bordeaux zijn alle grote wijnen blends. In hele zeldzame gevallen is er sprake van een cepage, zoals enkele oogstjaren van Petrus (100% Merlot). De typische druiven die in Bordeaux groeien zijn Cabernet Sauvignon, Merlot, Cabernet Franc, Petit Verdot en Malbec. Blends worden gemaakt van deze druiven, in sommige gevallen wordt zelfs Carmenere gebruikt. 

De basis van linkeroever-wijnen is de Cabernet Sauvignon, op de rechteroever is dit Merlot. 

Witte wijnen uit de Bordeaux zijn ook vaak blends van Sauvignon Blanc en Semillon en soms Muscadelle en Sauvignon Gris.

Rhone Blend

Rhone Blend

Typische blauwe Rhone druiven zijn Syrah, Grenache, Mourverdre en Cinsault. Typische witte Rhone druiven zijn Viognier, Marsanne en Roussanne. Veel Rhone wijnen zijn blends, sommige rode wijnen bevatten zelfs witte druiven. Chateauneuf du Pape wijnen mogen uit 18 verschillende druivensoorten bestaan.

Andere Rhone druivensoorten zijn Counoise, Muscardin, Picpoul, Terret, Muscat, Clairette, Vaccarese, Bourboulenc.

Elzas Blend

Elzas Blend

Veel wijnen uit de Elzas bestaan hoofdzakelijk uit één druivensoort. Maar sommige van de meeste prestigieuze wijnen uit de Elzas zijn blends van bekende druivensoorten zoals de pinot familie (pinot noir, pinot blanc, pinot gris), muscat, riesling, gewurztraminer, auxerrois, sylvaner.

Port Blend

Port Blend

Port bestaat uit diverse druivensoorten. Deze groeien allemaal in de wijngaarden van de Douro Vallei.

Typische Douro druivensoorten zijn: Tinta Roriz, Touriga Franca, Touriga Nacional, Tinta Cao, Tinta Barroca, Malvasia, Moscatel, Gouveio, Viosinho. 

Aan favorieten toegevoegd