Talking Whisky met...

Zo’n 25 jaar geleden ben je in de whisky wereld beland, eerst als hobby, maar nu ook professioneel onder de naam Dutch Whisky Connection. Op welk moment kwam je erachter dat dit meer was dan ‘gewoon’ een hobby?

Dat was het moment toen er twee Billy kasten van Ikea vol stonden en ik met mijn toenmalige vrouw de afspraak maakte dat voor elke fles die ik kocht, zij een paar schoenen mocht kopen. Toen de schoenenkast al snel te klein werd kreeg ik de indruk dat mijn hobby uit de hand ging lopen... Het is altijd een passie gebleven, maar je verlegt je grenzen steeds meer. In het begin aarzelde je erg om een fles van meer dan 100 gulden open te maken en de aarzeling was nog groter om 500 gulden uit te geven aan een Springbank Local Barley uit 1969. Maar nu denk ik juist had ik ze allemaal maar gekocht... Maar omdat je die grens steeds hoger legt, betekent dat ook dat je hobby uit de hand loop. Meer dan 100, dan 500 en dan uiteindelijk meer dan 1000 flessen in huis is toch niet meer normaal? Dat doe ik dus allang niet meer. Het ging een tijdje om hoeveel flessen ik had, en niet om de kwaliteit daarvan. Dat is nu gelukkig omgedraaid.

Je biedt met Dutch Whisky Connection diverse diensten aan. Kan je ons vertellen wat je precies doet en naar welke diensten de meeste vraag is?

Ik zou zeggen houdt onze website in de gaten, want ergens in de aankomende twee maanden gaat onze nieuwe website de lucht in en daar vind je straks alles over onze diensten.

Ik ben trots dat ik nu aan mijn derde jaar begin van het bottelen van eigen flessen. Ik heb nu twee series van 6 gedaan. In 2020 de Serie ‘They Inspired 1’ en in 2021 'They Inspired 2'. Nu begint deel 3. Alle labels worden gemaakt door dezelfde kunstenaar die ook de labels van The Duchess maakt: Hans Dillesse. Daar ben ik erg blij mee. Hij maakt er prachtige werkstukken van. Mijn referentie voor het kiezen van vaten zijn de smaken van de jaren ‘60 en ’70. En als je goed blijft zoeken kom je af en toe een vat tegen die er voor mij zijn mag en die probeer ik dan te kopen. Mijn smaak is leidend bij die keuzes, niet het tempo of de prijs.

Als tweede doe ik graag live tastings in het binnen- en buitenland. Voor groepen vrienden, whiskyclubs, maar ook voor bedrijven die een serieuze bijeenkomst willen verluchtigen met ontspanning, smaak en anekdotes. Ook op vele festivals geef ik acte de préséance met een stand - vaak samen met Niels Harkink - om het grote publiek de kans te geven om uit ons whisky museum een glaasje te proeven.

Wat als laatste genoemd moet worden, is dat ik ook taxaties doe van verzamelingen en mensen adviseer over het beleggen in whisky.

De derde Wigman-lijn wordt nu gebotteld. Je geeft aan dat de vaten grotendeels op jouw smaak worden gekozen. Kun je ons wat vertellen over het idee achter de lijn en hoe het is begonnen?

Na een loopbaan met diverse kanten kwam ik een jaar of 5 geleden niet meer zo makkelijk aan de bak als ik had gedacht. Na twee frustrerende jaren solliciteren besloot ik daarmee te stoppen en van mijn hobby mijn werk te maken. Oude flessen uit de verzameling gingen naar het bedrijf Dutch Whisky Connection. Leuk om mee te beginnen en dat doe ik nog steeds graag, maar dat is niet genoeg. Met mijn ervaring op het gebied van smaak en mijn contacten zou het toch mogelijk moeten zijn zelf vaten te vinden die aan mijn eisen voldoen en die te bottelen? Het probleem was natuurlijk de financiering. Een beetje vat kost al gauw een paar centen. Eureka! Ik heb een kleine 100 mensen van ‘all over the world’ aangeschreven of ze mee wilde doen in een participatieplan. Ze hebben dan het recht op een fles uit elk vat van een serie (vaak per jaar), maar ook de plicht die te kopen (tenzij die duurder wordt dan € 250) dan hebben zij alleen het recht. Tot mijn verbazing hadden binnen enkele weken zoveel mensen zich aangemeld dat ik de eerste 80 flessen al kwijt zou zijn; een solide basis om te kunnen starten. In het tweede jaar werden het 90 flessen en nu zijn het 110 flessen die gereserveerd zijn. Dat is wat mij betreft ook het maximum wat ik vooraf wil vastleggen. Veel van de mensen die meedoen hebben als voorwaarde gesteld dat ik zelf blijf proeven voordat ik de vaten koop. Oftewel, ze gaan voor mijn smaak. Ik vind dat een geweldig compliment, maar maakt me soms ook angstig dat ik een verkeerde keuze maak... Het duurt daarom soms maanden en vele tientallen afgewezen samples voor ik een vat goed genoeg vind.

De whisky markt is erg aan het veranderen. Tegenwoordig worden veel whisky labels en vaten - van voornamelijk Japanse en Schotse distilleerderijen - enkel gekocht voor de investering in plaats van consumptie. Wat vind jij van deze verandering en heeft dit (indirect) invloed op jouw werkzaamheden?

Tja, dat gebeurt en is part of life geworden, wat ik er ook van vind. Uiteindelijk vind ik dat whisky gemaakt is om te drinken, maar ik snap dat een fles die je gekocht hebt voor € 300,- en nu meer dan 5x die waarde heeft, niet zomaar weer opengaat. Dat is zeker van invloed op alles in de whisky wereld.

Ook gewone flessen worden steeds duurder, de oude zijn niet meer te betalen en zo te duur om open te maken op festivals. Daarom bieden we vaak al duurdere flessen aan per 1cl om de toegankelijkheid nog enigszins te behouden. Maar bijvoorbeeld € 100,- voor 2 cl wordt wel te gek. Gelukkig zijn er tegenwoordig ook mooie whisky’s die veel betaalbaarder zijn de “oude zooi”, om het zo maar even te zeggen.

Het is voor mij alleen wat langer zoeken. In het algemeen - ook zonder beleggers - gaan de prijzen al snel genoeg omhoog. De meeste vaten worden niet eens meer geproefd voordat ze gekocht en doorverkocht worden aan de slijter. Het wordt toch wel verkocht is het motto. En dat is nog waar ook, maar ikzelf weiger daaraan mee te doen. Ik moet het eerst zelf geproefd hebben, maar op veel plekken wordt die mogelijkheid helaas niet eens meer geboden. Conclusie: blijf veel proeven op festivals (het mag tenslotte weer) en op proeverijen. Koop daarnaast op basis van je smaak wat je lekker vindt.

Op de website van Dutch Whisky Connection geef je aan dat er naast whisky ook andere dranken de moeite waard zijn, zoals grappa, brandy en armagnac. Kennen deze dranken net zo’n grote wereld als whisky of kunnen we dat juist verwachten in de aankomende jaren?

Ik vermoed dat de whiskywereld erg groot is vergeleken met de andere genoemde dranken, maar dat kan natuurlijk komen door mijn vooroordelen. Cocktails, bier en wijn zouden zomaar veel groter kunnen zijn… Maar niet gezelliger!

Maar de vraag is terecht, het gaat mij om de smaak en dat kan ook gevoed worden door iets anders dan whisky. Daarom ben ik ook begonnen met een aparte serie genaamd ‘precious moments’.De eerste was een fantastische cognac, de tweede een hele mooie Caroni rum en de derde wordt een fenomenale vatsterkte jenever van Rutte. Daarna graag armagnac en nog meer rum! Wie weet een grappa of een calvados... Stuk voor stuk mooie drankjes, als je maar de juiste vindt. Dat heb ik wel geleerd van de whisky wereld. Elke distillery heeft briljante vaten, maar ook bagger. Dus je kunt nooit zeggen dat een distillery in het geheel “lekker” of “niet lekker” is. Het is vat afhankelijk. Dit geldt dus ook voor de soorten drankjes. Ik vond grappa helemaal niets en kende het alleen als het smakeloze drankje dat je gratis kreeg als je bij een matig Italiaans restaurant had gegeten. Dezelfde Hans Dillesse gaf me ooit een glas waar ik van achteroversloeg. En sindsdien weet ik welke oude grappa ik moet zoeken. Voor rum geldt hetzelfde. Ooit kende ik alleen witte en gele rum. Die laatste met een kegel van dagen en dus niet te drinken. Nu zijn er zeer mooie rums en begint Nederland langzaamaan een inhaalrace te maken op de rum-markt. Daar waar andere lande in de buurt al lang volop in de rum gaan is Nederland eerst langzamer geweest, maar dat verandert. Neem alleen al de echt mooie series van The Duchess; zeer drinkbaar en velen zelfs echt lekker! Net als goede vatsterkte armagnac. De rum en armagnac zullen de whisky niet verdringen, maar bieden wel een alternatief tegen een véél gunstigere prijs…

Na zoveel jaren ervaring neem ik aan dat je genoeg gezien hebt in deze whisky wereld. Wat is het meest opmerkelijke dat je ooit hebt meegemaakt tijdens jouw carrière?

Mmm.. Dat zijn eigenlijk een hele reeks aan gebeurtenissen die zich laten samenvatten met een woord: ontmoetingen. Of dat nu een hoogbejaarde man is die tot zijn schrik een glaasje krijgt uit zijn geboortejaar van eind jaren dertig en trillend gelukkig staat te zijn. Of een jong stel dat niets te besteden heeft en binnen een paar uur samen met mij een tocht door de wondere wereld van whisky-smaken maakt. Maar ook een autistische jongen die - zelfs letterlijk - opbloeit na een glaasje Macallan 1954. Het zijn allemaal geweldige ontmoetingen. Zoals een distillery manager die je weer na te veel glazen Guinness van de vloer moet oprapen. Maar ook een ontmoeting met een distillery medewerker met wie je dolgelukkig een halve fles Springbank 12 Jaar 57,1% op drinkt en gelijk de mooiste verhalen aanhoort. Het binnen stappen van een festival in Hongkong en allerlei vreemden hoort zeggen ‘daar is mr. Springbank’. Dat is bizar en heb me dat nooit gerealiseerd. Maar wel leuk, toch? Maar ook de vele etentjes rondom de festivals en de grote schare internationale vrienden die je daar ontmoet. Eén grote familie die wil huggen. Ik zal maar niet beginnen en uitweiden over ook een aantal vervelende ervaringen zoals vervalsingen, maar dat valt in het niet bij het grote genieten van hetgeen wat ik net vertel.

Je hebt vele reizen gemaakt, veel geproefd en diverse festivals bezocht. Welke whisky is jou tijdens je loopbaan altijd bijgebleven en waarom?

Oeps, die vraag is onmogelijk… Dat zijn er altijd meerdere! Maar ik zal er een paar noemen. De Longmorn Scott’s Selection 1971 (57,8%), Glen Grant G.M 1961 (57%), Miltonduff 1966 Spinola en oude Springbank 12 jaar (57,1%). Alle vier vanwege de perfecte balans en de fabelachtige complexiteit van de oude stijl sherry whisky. Daarnaast zijn Longmorn Cask Serie G.M 1969 (meerdere versies), Bowmore 1966 Whiskyfreunden Essenheim en Glenglassaugh 1967 Silent Stills een paar voorbeelden van de perfecte bourbon cask whisky’s met tropisch fruit en vanille. Wat al deze whisky’s gemeen hebben, is dat ik er hele goede herinneringen aan heb overgehouden terwijl ik deze dronk met vrienden.

Naast de whisky die je altijd bijgebleven is, heb je vast ook wat gedronken wat erg tegenviel. Wat was de meest teleurstellende fles ooit?

Ik zeg altijd dat als je een Loch Dhu in je glas hebt gehad dat je onmiddellijk het glas moet weggooien. Zegt dat genoeg?

Als groot whisky liefhebber heb je waarschijnlijk door de jaren heen een unieke collectie verzameld. Wat is de meest speciale fles in jouw verzameling en op wat voor moment open je die?

Ik heb ooit een grote collectie Springbank gehad, maar ik verzamel niet meer. Ik koop nu alleen wat ik echt lekker vind en uiteraard de flessen die ik weer verkoop. Een beperkte voorraad dus. Ik denk echter dat er een Bowmore Bycentenary, een mooie oude Senstante Ardbeg of een Longmorn 1966 opengaat als ik met vrienden in een goede bui ben.

In steeds meer landen worden diverse distilleerderijen geopend, bijvoorbeeld ook in Nederland. Is er een producent of bottelaar die je onlangs hebt ontdekt en die je met onze lezers zou willen delen?

In principe heb ik het niet zo op landen die nu ook - naast Schotland - massaal whisky gaan produceren. Naast Ierland, Canada en Japan dan, want die doen dat allang. Toch zou het onrecht doen aan de distilleries die wel mooie producten maken. Binnen Nederland moet ik denken aan Erik Legters, van distilleerderij De Bronckhorst, die net een mooie internationale onderscheiding heeft gekregen voor een mooi product uit de achterhoek. Daarnaast is natuurlijk ook menig fles van Zuidam te drinken!

Je staat ook bekend om je persoonlijke vriendschappen en brede vriendenkring met iconen uit de whisky wereld. Kan je daar wat over vertellen?

Ach, dat gaat vanzelf in 30 jaar... Als je je maar realiseert dat de hele whiskywereld gebaseerd is op het principe van elkaar gunnen en niet het uit zijn op alleen maar kortetermijnwinst. Dit gegeven staat wel onder druk door het groeiende aantal whiskybeleggers in de afgelopen 5 jaar, maar voor mij is het wél nog steeds essentieel. Elkaar tippen, elkaar ontmoeten en met een goed glas mooie verhalen delen. Dat is waar het mij om gaat! 

Om een goede verzameling op te bouwen is het belangrijk om op verschillende factoren te letten. Wat is jouw advies voor whisky liefhebbers die beginnend verzamelaar zijn?

Niet doen… dat is het beste advies! Koop wat je lekker vindt. Proef de whisky een aantal keer binnen 24 uur en niet meteen achter elkaar. Elke keer zal weer anders zijn. Whisky is emotie. Laat het glas even staan en proef dan nog een keer. En als laatste proef je de volgende ochtend om 11 uur nog eens, dan zijn je smaakpapillen op zijn best. Is de whisky dan nog steeds geweldig: meteen naar de slijter en nog twee flessen kopen! Want als de eerste fles leeg is, dan is die namelijk allang uitverkocht. Maar als je dan toch wil verzamelen, koop dan in ieder geval wat je lekker vindt. Het hoeft echt niet te zijn wat de hoogste score op whiskybase heeft. Volg en ontwikkel je eigen smaak, daar gaat het om!

Tot slot, elke whisky liefhebber heeft de uitvoerige wens om een bepaalde whisky te drinken of in bezit te hebben. Welke whisky zou dit voor jou zijn?

Ik ben erg tevreden met wat ik allemaal heb mogen drinken in de tijd dat het nog een beetje betaalbaar was. Ik heb zeer veel goddelijke drams tot mij mogen nemen. Natuurlijk zijn er veel meer whisky’s die ik niet heb gedronken. Stiekem zou ik nog wel eens een slokje van de legendarische Bowmore Bouquet willen drinken.