Springbank en Glengyle, distilleerderijen met meerdere gezichten

Springbank en Glengyle, distilleerderijen met meerdere gezichten

Bij de meeste distilleerderijen in Schotland worden een aantal werkzaamheden uitbesteed aan gespecialiseerde bedrijven. Springbank is de enige distilleerderij in dit land die nog alles zelf doet; van het mouten van de gerst tot en met het bottelen van de gerijpte whisky. Naast het feit dat ze de gehele productie onder eigen beheer houden doen ze nog veel meer. Bij distilleerderij Springbank maken ze niet slechts één whisky, ze maken er wel drie. En bovendien runnen ze ook nog eens een andere distilleerderij in de stad Campbeltown, dat ooit 'the whisky capital of the world' werd genoemd.

Tot de jaren 20 van de twintigste eeuw stond Campbeltown vol met distilleerderijen. In de hoogtijdagen produceerden er in en rond deze plaats ongeveer dertig distilleerderijen en gold Campbeltown als de rijkste stad van het Verenigd Koninkrijk. Door de Eerste Wereldoorlog en door de drooglegging in de Verenigde Staten van Amerika kwam hier abrupt een einde aan. Toen de drooglegging ten einde was en de verkoop van whisky aan de V.S. weer op gang kwam waren er nog maar twee distilleerderijen die terug in productie konden komen. Dit waren Glen Scotia en Springbank, en dit zouden dan ook nog vele jaren de enigen zijn die nog distilleerden in Campbeltown. Ondanks het feit dat er maar twee distilleerderijen actief waren bleef men Campbeltown nog jarenlang zien als een aparte Schots whiskyregio. Steeds meer mensen beschouwen Campbeltown echter als een deel van de Highlands.

Oude whisky namen in nieuwe flessen

Al in het begin van de jaren 70 van de twintigste eeuw ontstonden er plannen bij Springbank om namen van andere distilleerderijen uit die stad te gaan hergebruiken. Daarmee begonnen ze voorzichtig door in 1973 en 1974 een whisky te distilleren met een stevig turfrook karakter. Deze whisky werd Longrow genoemd, naar een distilleerderij die in het verleden naast Springbank had gestaan. Pas in 1987 zijn ze daarmee doorgegaan en sinds 1996 wordt er ook een whisky gestookt die de naam Hazelburn kreeg, ooit de grootste distilleerderij van Campbeltown. Op deze manier wilde de familie Mitchell, de eigenaren van Springbank, Campbeltown weer als whiskyregio terug op de kaart zetten. Dit was ze echter niet genoeg. Er moest een derde distilleerderij in de stad komen, en er werd besloten om de in 1924 gesloten distilleerderij Glengyle weer te heropenen. De gebouwen van deze distilleerderij waren tijdens de jaren van sluiting in redelijk goede staat gebleven en men besloot om daar weer te gaan distilleren. Een andere reden om daar weer van start te gaan is het feit dat distilleerderij Glengyle ooit eigendom van dezelfde familie Mitchell is geweest.

Er is inmiddels al whisky van Glengyle op de markt gebracht onder de naam Kilkerran. De reden hiervoor is dat de familie Mitchell geen eigenaar meer is van de merknaam Glengyle. In de crisistijd van de jaren twintig werd de distilleerderij namelijk verkocht aan het bedrijf West Highland Malt Distilleries. In dit bedrijf was het handelshuis Robertson & Baxter grootaandeelhouder en toen West Highland Malt Distilleries in 1924 failliet ging bleef de naam Glengyle eigendom van deze whiskyhandelaar. Robertson & Baxter heet tegenwoordig trouwens Edrington Group.

De verschillen in de whisky's van Springbank

Op dit moment maken de mensen van Springbank dus vijf verschillende maltwhisky's in twee verschillende distilleerderijen. In distilleerderij Glengyle wordt een malt gemaakt van turf gerookte en niet geturfde rook mout. Deze mout komt van de moutvloer van Springbank. Er is een kans dat in de toekomst de mout van de eigen moutvloeren van Glengyle zal komen. De mouterij van Glengyle is namelijk zo goed als geheel intact, en slechts de moutdroogoven ontbreekt. De twee mout soorten voor Glengyle worden gebruikt om twee maltwhisky’s te maken die twee keer gedistilleerd worden, net als bij de meeste distilleerderijen in Schotland. Het nieuwe distillaat wordt hier echter op verschillende soorten vaten gerijpt, om op deze manier meerdere verschillend smakende whisky's op de markt te kunnen brengen. Zo rijpt de whisky vooral in bourbon vaten, maar ook vaten waarin port, madeira, sherry, marsala of andere soorten wijn in hebben gerijpt.

De maltwhisky die sinds 1996 bij Springbank zelf wordt gedistilleerd onder de naam Hazelburn is ook gemaakt van ongeturfde mout uit eigen mouterij. De whisky wordt in dit geval niet twee keer gedistilleerd, maar drie keer. Hierdoor verkrijgt men een veel zachtere en neutralere whisky, wat in dezelfde stijl ligt als de whisky die tot 1925 in de oorspronkelijke distilleerderij werd gemaakt. Ook Hazelburn wordt door de mensen van Springbank op verschillende soorten eikenhouten vaten gerijpt.

Geturfde whisky's

Geturfde whisky's

Distilleerderij Springbank maakt ook nog twee turf gerookte maltwhisky's. De meest geturfde daarvan is Longrow, die zoals reeds gezegd genoemd is naar een distilleerderij die naast Springbank stond en waarvan er nog één whiskypakhuis overeind staat. In dit pakhuis is nu de bottellijn van Springbank gevestigd. De mout waarmee Longrow wordt gemaakt is voor 100% gedroogd door middel van een turfvuur. Het duurt zesenvijftig uur voor dat de groenmout in de moutdroogoven met dit turfvuur gedroogd is. De Longrow wordt in twee keer gedistilleerd en rijpt op bourbon- en voor een klein deel op sherryvaten.

De whisky die bij Springbank wordt uitgebracht onder de eigen naam wordt op een bijzondere manier gemaakt. Ten eerste wordt de mout voor een deel met een turfvuur gedroogd en voor een ander deel door oliekachels die zich in de droogoven bevinden. De mout voor de Springbank whisky is zes uur met een turfvuur gedroogd en vierentwintig uur met de hete lucht van de oliekachels. Van deze licht geturfde mout wordt dan een whisky gemaakt die tweeëneenhalve keer is gedistilleerd.

Er staan namelijk drie distilleerketels in het distilleerhuis van Springbank. De eerste wordt de 'wash still' genoemd, de tweede de 'low wine' still en de derde de 'spirit still'. De 'wash', zeg maar het uitgegiste bier, wordt hier zoals gebruikelijk één keer gedistilleerd in de 'wash still'. De vloeistof die na deze eerste distillatie over blijft heet 'low wine'. De helft hiervan wordt voor de tweede keer gedistilleerd, in de 'low wine still'. De vloeistof als resultaat van deze tweede distillatie heet 'feints'. Deze 'feints' wordt samen met de nog niet gedistilleerde helft van de 'low wine' nog eens gedistilleerd, in de 'spirit still'. Tijdens deze distillatie worden de voor- en naloop gescheiden van de middenloop. Deze middenloop kan vervolgens worden gerijpt op een bourbon-, sherry-, rum-, port- of een Madeira vat. De voor- en naloop wordt overgens weer hergedistilleerd in de 'sprit still' samen met de 'low wine' en de 'feints'.

Turf en water

Door het productieteam van Springbank wordt ook de turf die nodig is bij het drogen van de groenmout zelf gestoken. Dit team heeft dus heel afwisselend werk. Òf ze werken in de mouterij om de mout van de verschillende whisky's te produceren. Òf in distilleerderij Glengyle, om daar Kilkerran maltwhisky te maken. Òf bij distilleerderij Springbank om Hazelburn, Longrow of Springbank whisky te maken. Gelukkig hoeven ze voor het productiewater weinig te doen, want dat komt vanzelf aanstromen uit het Crosshill Loch dat ten zuiden van Campbeltown ligt. Dit meer is aangelegd door de 7de Duke of Argyll, John Douglas Edward Henry Campbell, omdat de in het verleden voor drinkwater gebruikte waterbronnen te weinig water opleverden voor het groeiend aantal inwoners van de stad. Het water werd door pijpleidingen naar elk huis geleid om de regelmatige uitbraak van een cholera epidemie de kop in te drukken. Je kunt dus eigenlijk zeggen dat ze bij de distilleerderijen Glengyle en Springbank hun whisky maken van kraanwater.

Omdat er slechts één team is dat al die verschillende werkzaamheden doet wordt er qua whisky maar weinig geproduceerd. De whisky die het bedrijf maakt wordt dan ook niet aan welke blender dan ook verkocht. Alles wordt in de eigen bottelarij als single malt in de fles gestopt. Hoewel, er zal toch ook wel wat maltwhisky in de eigen blended whisky Campbeltown Loch moeten. Toch?

Brora: de wederopstanding
 

Brora: de wederopstanding

Bekijk blog
Duitse wijn klassificatie: Prädikatsweine
 

Duitse wijn klassificatie: Prädikatsweine

Bekijk blog
Aan favorieten toegevoegd