Wat gebeurt er als wijn ouder wordt

Veel mensen denken dat een wijn klaar is na het bottelen - en altijd blijft zoals hij is. Maar dat is niet waar. Want zelfs na het bottelen gaan chemische processen door in wijn. De verschillende zuren worden bijvoorbeeld zachter, terwijl de tannines ronder worden. Deze laatste hebben ook de neiging om neer te slaan als ze in grotere hoeveelheden aanwezig zijn. Samen met kleurpigmenten vormen ze dan het zogenaamde bezinksel dat zich bij veel gerijpte wijnen op de bodem van de fles verzamelt. Dit is overigens precies de belangrijkste reden waarom gerijpte wijnen gedecanteerd worden voor consumptie. Maar dat terzijde.

Deze chemische processen klinken misschien wat nuchter en inspiratieloos, maar het zijn wel de processen die ons hart als wijnliefhebbers uiteindelijk sneller doen kloppen. Als een goede wijn rijpt, wordt hij van jaar tot jaar harmonieuzer en evenwichtiger. In plaats van met elkaar te vechten, gaan zuren en tannines uiteindelijk hand in hand, waardoor een heerlijk zijdezacht gevoel in de mond ontstaat. De fruitaroma's, die in het begin vaak opdringerig zijn, ontwikkelen zich tot toetsen van kaneel, gember en nootmuskaat in witte wijnen, of tabak, leer en kreupelhout in rode wijnen. De structuur van de wijn wordt fijner en zijdezachter. Dit alles belooft maximaal genot.

Helaas zijn slechts enkele wijnen geschikt voor een dergelijke rijping. Omdat de meeste wijnen bewust worden gemaakt om jong van te genieten, kunnen deze wijnen niet goed rijpen. Alle genoemde chemische processen vinden er wel plaats, maar in een veel, veel sneller tempo. Dit betekent dat het drinkvenster zich heel snel sluit. Als het wordt overschreden, is de wijn niet langer plezierig om te drinken. Maar welke wijnen hebben een groot bewaarpotentieel?

Deze wijnen hebben baat bij extra rijping

Opdat een wijn zich verder zou kunnen ontwikkelen tijdens het bewaren, moet hij minstens één van twee heel belangrijke kenmerken hebben: veel zuur of veel tannine. Soms heeft hij beide. Voor witte wijnen die verder moeten rijpen, is de zuurgraad bijzonder belangrijk. Als het bijzonder hoog is, is de wijn meestal maar beperkt te genieten als hij jong is. Met meer rijping verzacht de zuurtegraad echter en wordt hij harmonieuzer. Goede voorbeelden hiervan zijn Franse Grands Crus zoals Montrachet, Meursault, Chablis (allemaal Chardonnays) of Duitse Große Gewächse op basis van Riesling. In het geval van zoete wijnen zoals Sauternes, Trockenbeerenauslese of Eiswein is de zuurgraad ook de doorslaggevende factor om ervoor te zorgen dat de wijnen tientallen jaren kunnen rijpen zonder hun hoogtepunt te bereiken.

Bij rode wijn daarentegen is tannine de belangrijkste factor. Hoe meer tannine een wijn heeft, hoe beter hij kan verouderen. In de regel zijn dit wijnen van druivensoorten die veel tannines hebben door hun dikke bessenschillen. Voorbeelden zijn cabernet sauvignon, mourvèdre of tannat. Maar dat is niet alles. Veel tannines hebben ook een hoge zuurgraad nodig om de rode wijn in balans te houden. Rode wijnen die veel baat hebben bij een langere rijping zijn bijvoorbeeld Bordeaux van hoge kwaliteit of Cabernet Sauvignons uit Californië. Als de wijnen dan in nieuwe barriques rijpen, worden de tannines versterkt, wat het rijpingsproces kan verlengen. Ook hier zijn Bordeaux-wijnen het beste voorbeeld.

Pinot noir is een kleine uitzondering in de wereld van rode wijn. De druif zelf voegt nauwelijks tannine toe aan de wijn, maar heeft wel vrij veel zuren. Daarom kunnen pinot noirs uitstekend ouderen zonder veel tannines. De beste voorbeelden hiervan zijn de wijnen uit de Bourgogne, zoals Échézeaux, Gevrey Chambertin, Musigny of Clos de Tart. Of uit Californië of Oregon. En de grote Duitse wijnen van Spätburgender, zoals de druif daar heet, kunnen ook een eeuwigheid rijpen.

Moet elke vintage even lang rijpen?

Druivensoort en vinificatie zijn twee belangrijke indicatoren om een wijn te laten rijpen in de fles. Maar het oogstjaar zelf is ook een heel belangrijke factor. In warme landen zoals Spanje, Australië of Californië zijn de vegetatiecycli van jaar tot jaar hetzelfde door het zeer stabiele weer. Hier speelt het oogstjaar een minder belangrijke rol dan bijvoorbeeld in Frankrijk of Duitsland, waar het weer van jaar tot jaar sterk varieert. Dit is precies de reden waarom er zeer goede wijnjaren of 'klassieke' (zoals handelaren zeggen, voor minder goede) wijnjaren kunnen zijn. 1961, 2000, 2005, 2009, 2010 en 2015 waren bijvoorbeeld prachtige Bordeaux-wintjaren.

Over het algemeen was 2015 wereldwijd een uitstekend wijnjaar. Alle wijncritici waren het hier onmiddellijk over eens. Maar dit is zelden het geval. De meningen lopen vaak sterk uiteen. Het bekendste voorbeeld is waarschijnlijk het Bordeauxjaar 1982. Alle critici schreven dit wijnjaar af. Te lage zuurgraad, geen potentieel. Alle critici? Nou, één niet. Robert Parker, die, toegegeven, in die tijd nauwelijks bekend was. Parker beloofde een grote toekomst voor het wijnjaar 1982 - en hij kreeg gelijk. Dit katapulteerde de Amerikaan naar de top van de internationale wijnkritiek.

Zoals je ziet, blijken inschattingen vooraf van wijnjaren niet altijd te kloppen. Bovendien kunnen uitstekende producenten ook in moeilijke jaren fantastische wijnen maken. Dus als je bewust op zoek bent naar wijnen die lang kunnen ouderen, neem dan gerust contact met ons op. Wij helpen je bij het vinden van wijnen die een eeuwigheid kunnen rijpen.

Wanneer heeft een rijpe wijn zijn ideale drinkmoment bereikt?

Het ideale drinkmoment voor elke wijn is even uniek als de parameters voor een lange rijping individueel zijn. Dit is het moment waarop een wijn het meeste plezier geeft omdat hij op zijn absolute hoogtepunt is. Als wijnliefhebber kun je hier heel goed je eigen gevoel voor ontwikkelen. Als je een wijn heel goed kent - en er verschillende flessen van hebt. Na een bepaalde rijpingsperiode kun je gewoon de eerste fles openen en proeven. Het beste is om aantekeningen te maken - en dit proces twee jaar later te herhalen. Dit is de beste manier om te begrijpen hoe de wijn zich ontwikkelt. Als dit te onzeker voor je is, of als je jezelf graag trakteert op dure wijnen die alleen in enkele flessen hun weg naar je wijnkelder vinden, dan is proeven natuurlijk niet mogelijk.

Daarom kan het gebeuren dat je een fles iets te vroeg opent. In dat geval raden we je aan om de wijn gewoon te decanteren in een grote karaf. De zuurstof die op deze manier wordt toegevoegd bootst een snel rijpingsproces na. Hoe meer lucht er bij de wijn komt, hoe sneller dit proces verloopt. Na drie tot vijf uur in de karaf verzachten de tannines bijvoorbeeld aanzienlijk en wordt de wijn ronder en harmonieuzer. Dit is echter slechts een lapmiddel. Alleen een langzaam gerijpte wijn zal echt de perfecte balans hebben. Stuur ons dus een e-mail of bel ons als je twijfelt. We geven je graag advies over de rijpingstijd en het waarschijnlijke drinkmoment voor alle wijnen in onze portfolio. Neem gewoon contact met ons op - voor nog meer plezier van je favoriete wijn.

Moeten grote wijnen altijd heel lang rijpen?

Tien jaar geleden zouden we deze vraag waarschijnlijk hebben beantwoord met een zeer fel 'Ja!', maar nu is ons antwoord als volgt: 'Het hangt ervan af.' Namelijk van de filosofie van het wijnhuis. Steeds meer wijnmakers doen er alles aan om ervoor te zorgen dat hun geweldige wijnen hun ideale drinkmoment eerder bereiken. Zodat wijnliefhebbers niet zo lang hoeven te wachten. Door verschillende maten houten vaten te gebruiken en te bepalen hoeveel nieuw hout er nodig is, kun je de rijpingstijd van een wijn aanzienlijk beïnvloeden - met behoud van uitzonderlijke kwaliteit. Het team van Best of Wines geeft je graag advies als je op zoek bent naar dit soort wijnen.