De officiële uitnodiging en proeverij

Het duurde niet lang voordat Mevrouw B. reageerde met een heel lang verhaal, vergezeld van een officiële uitnodiging om volgende winter bij haar langs te komen.

Op 9 januari 2012 hebben we elkaar eindelijk ontmoet, samen met de uitgever van de Charleston Mercury en zijn echtgenote. Nadat ze ons hartelijk had verwelkomd en ons had voorgesteld aan haar zoon, die we hier Meneer B. Junior zullen noemen, legde ze een volle fles bourbon in mijn handen en wees naar zes glazen. 'Wilt u ons de eer bewijzen, de fles te openen en een dram voor ons in te schenken?'

Ik aarzelde en vroeg: ‘Weet u dit echt zeker?’ Moeder en zoon knikten nadrukkelijk, waarna ik aan de metalen dop trok om de ‘pint’ te openen (flesgrootte, ongeveer 0,5 liter). Voorzichtig schonk ik de donkere amberkleurige vloeistof in de zes glazen en presenteerde ze aan de aanwezigen. En terwijl we allemaal stilstonden bij dit bijzondere moment, hieven we plechtig het glas en toostten we met de woorden: ‘Dat er maar nooit meer een drooglegging moge komen!’

In de neus kwamen direct aroma's van kruidnagel en nootmuskaat vrij, de smaak was pittig met een vleugje witte peper en de body was extreem glad voor een whiskey van die leeftijd. Zwijgend slikten we de vloeistof door en dachten na over deze gebeurtenis. De afdronk deed denken aan laurierblaadjes en zoethout. Toen begon Mevrouw B. het verhaal te vertellen hoe de fles in haar familie terecht was gekomen. We gingen zitten en luisterden. Ik schreef mee:

In 2006 overleed de echtgenoot van Mevrouw B. op hoge leeftijd. Meneer B. moet een behoorlijk markant figuur zijn geweest en stamt af van een lange rij B.'s die al 12 generaties in Charleston woonden, terwijl de stamboom van zijn moeders kant van de familie terugging tot de Mayflower-pelgrims.

Meneer B. groeide op in Tennessee en verhuisde naar een kostschool in Massachusetts, waarna hij maritieme biologie studeerde aan de Universiteit van Virginia (overigens studeerde mijn vrouw Becky ook maritieme biologie, zij het vele decennia later aan het College of Charleston).

De hobby en passie van Meneer B. was autoracen en hij had een grondige kennis van Duitse sportwagens. De Tweede Wereldoorlog onderbrak zijn carrière en hij werd vanaf zijn vakantieadres in Cape Cod opgeroepen. Omdat hij een expert was in radiocommunicatie en tevens zijn talen sprak, werd hij toegevoegd aan de Intelligence Force. Hij werd in 1940 naar Europa gestuurd, ruim voordat de Verenigde Staten officieel bij de oorlog betrokken raakten na de Japanse aanval op Pearl Harbor. Hij maakte deel uit van de troepen die eind 1945 Maastricht bevrijdden. Het Amerikaanse leger hield hem een tijdje in Europa, omdat ze zijn specifieke vaardigheden na het einde van de oorlog goed konden gebruiken.

In 1946 keerde Meneer B. terug naar Cambridge, Massachusetts en werd een van de oprichters van een lokale omroep. In 1950 werd hij uitgenodigd door het prestigieuze Lincoln Laboratory van het Massachusetts Institute of Technology (MIT) om de rest van zijn werkzame leven te wijden aan de ontwikkeling van satellietcommunicatie. Gedurende deze tijd ontmoette hij niet alleen Mevrouw B., die afkomstig is uit Boston, maar ook een stel uit Cape Cod: de man had in de whiskeyindustrie gewerkt en aandelen in een distilleerderij verkregen. Toen de drooglegging in december 1933 werd ingetrokken, werd deze man in natura betaald. Omdat er geen geld in het bedrijf was, eindigde hij met talloze dozen whiskey (een doos bevat 24 pints, ongeveer 12 liter per doos). Jarenlang genoten de vier vrienden van de ene fles na de andere, vooral wanneer Meneer en Mevrouw B. in hun eigen zomerhuis op Cape Cod logeerden. Toen de man overleed, bleven de B.'s bevriend met zijn weduwe, die uiteindelijk 100 jaar (!) oud werd.

Ze stierf in 1997, niet lang nadat ze de laatste dozen van deze voortreffelijke bourbon aan de B.'s had geschonken, die er bij speciale gelegenheden van bleven genieten. Toen Meneer B. in 2006 zelf stierf en het huis in Cape Cod werd opgeruimd, stuitte zijn zoon, Meneer B Junior, op een over het hoofd gezien, ongeopend doosje met 24 pints en een handvol losse ongeopende flessen. Hij bracht ze naar Charleston en bewaarde ze in het huis van zijn moeder, waar ze vervolgens weer werden vergeten. In september 2011 vond Mevrouw B. per ongeluk een volle fles achter in een kast. Toen ze besloot de schuur achter in de tuin op te ruimen, ontdekte ze onder een laag stof de ongeopende doos, nog steeds gesloten met twee stevige metalen draden om de kartonnen doos.

‘En aangezien ik altijd uw artikelen in The Mercury las, kwam de gedachte bij me op dat u misschien meer wist over de geschiedenis van dit merk en daarom heb ik u die e-mail een tijdje geleden gestuurd’, eindigde Mevrouw B. haar verhaal.

Mijn mond viel open van verbazing: ‘Heeft u dat ongeopende doosje nog in uw bezit?’

‘Zeker, zou u het willen zien?’, antwoordde ze.

En ja hoor, daar stond hij, in de achterkamer. Omdat het te donker was geworden om een goede foto te maken, besloten we dat ik de volgende dag terug zou komen. De afbeeldingen in dit artikel zijn door mij gemaakt op 10 januari 2012.

Mevrouw B. drinkt tegenwoordig nauwelijks meer whiskey en ze vroeg me haar te helpen de doos te verkopen, een eer die ik niet kon weigeren.

Sindsdien hebben verschillende geïnteresseerde partijen uit verschillende hoeken van de wereld - variërend van Australië tot Alaska en daartussenin - aanbiedingen gedaan die ik doorgaf aan Mevrouw B. en Meneer B. Junior en hen daarbij adviseerde om te verkopen of juist niet. Als gevestigde familie met een eeuwenoude stamboom ging het hun niet per se om het geld, maar ze zochten vooral een koper die ze mochten en die iets speciaals met de doos zou doen.

Die partij vonden ze uiteindelijk in Best of Whiskies, wiens vertegenwoordiger Nils van Rijn de doos uiteindelijk kocht en tijdens de onderhandelingen goed bevriend raakte met Meneer B. Junior.

Best of Whiskies vroeg me om te garanderen dat het gekochte product echt was, wat ik deed door een op maat gemaakt certificaat te ondertekenen dat verklaart dat dit ‘The Real Thing’ is. De 24 flessen zijn nu apart te koop en de gelukkige nieuwe eigenaren krijgen bij hun fles een getekend en gestempeld certificaat.

De Nederlanders hebben dan misschien Nieuw Amsterdam verkocht aan de Amerikanen die het weer in New York hebben veranderd, maar deze Nederlanders hebben eeuwen later wel mooi een echt stukje zeldzame vloeibare Amerikaanse geschiedenis weten te verwerven en reken maar dat ze weten wat ze ermee moeten doen!

Hans Offringa,
Zwolle – mei 2020

Fotocredits: The whisky couple