Een interview met Michael Jackson

Hallo, ik ben Michael Jackson, ik zing niet, ik dans niet en ik drink geen Pepsi.

Zo heeft Michael Jackson (1942), schrijver van bier- en whiskyboeken, zich jarenlang voorgesteld om zich te onderscheiden van die andere, iets beter bekende zingende, dansende en coladrinkende naamgenoot. Samen met mijn vriend en gids Matthew, dit laatste is onontbeerlijk in een stad als London, bracht ik een bezoek aan Michael Jackson. De man die het aandurfde om in plaats van boeken over wijn, dat toen al jaren in was, boeken over bier en later ook over whisky te gaan schrijven.

Ergens in west Londen, in de wijk Hammersmith in een achterafstraatje dat ook de taxichauffeur niet wist te vinden, troffen we Michael in zijn kantoor. Een kantoor vol met boeken, flessen bier en whisky, en overal glazen. Het was een voormalige brouwerij waarvan het café in de volgende straat stond en de naam ‘Rising sun’ droeg. “Ga zitten en wat willen jullie drinken: bier, whisky of koude koffie?” ontving hij ons vriendelijk. Hij wist dat ik niet voor de gezelligheid kwam maar voor een interview. En voordat hij ook maar iets had ingeschonken begon hij met zijn levensverhaal waar gaande het interview nauwelijks een speld tussen was te krijgen. “Als klein kind kreeg ik al mijn eerste whisky. Ik werd geboren als één van een tweeling en was veel kleiner en fragieler dan mijn tweelingbroer. Mijn moeder had verwacht dat ik zou sterven, maar anders geschiedde. Mijn grotere broer stierf een aantal dagen na onze geboorte. Door zijn overlijden werd ik door mijn ouders overbeschermd opgevoed en kreeg al vroeg geklutste eieren met whisky, iets wat jullie advocaat noemen. Toen ik volwassen was, kreeg ik van mijn vader blended whisky, maar dat vond ik niet zo lekker. Toen ik journalist werd, wilde ik graag in Schotland werken, ondanks dat ik Engels ben en uit Yorkshire kom. Ik was een zeer ambitieuze jongeman en kreeg al gauw een baan bij de Daily Mail in Edinburgh. Met één van mijn collega’s, een Schot, raakte ik zeer goed bevriend en we zaten vaak met een pint in de pub te praten over de meest uiteenlopende zaken. Schotten hebben voor Engelse begrippen rare gewoonten. Op een dag wilde hij met me vechten, waar ik niet zo’n trek in had. Hij zei: “Wat ben jij nou voor vriend als je niet met me wil vechten. Jij Engelsman,” vervolgde hij, “heb jij wel eens whisky gedronken?” Ik vertelde hem over mijn ervaring met mijn vader, en hij begon te lachen. “Ik hoor het al, jij hebt nooit een maltwhisky gedronken.” Ik had zelfs nog nooit van maltwhisky gehoord en we hadden ook nooit eerder een whisky tussen onze pints gezet. Het was, als ik het me goed herinner 1961 en zoveel maltwhisky’s waren er niet te krijgen in de pubs van Edinburgh. Als er één of twee stonden was het veel, maar mijn Schotse vriend bestelde een twaalf jaar oude Glen Grant met een verbazend lichte kleur. Dit was mijn eerste malt en dit vond ik wel lekker. Ik verloor mijn Schotse vriend in de loop van de tijd uit het oog. Jaren later liep ik hem weer eens tegen het lijf. Hij was door een diep alcoholisch dal gegaan en was nu in de Here en dronk geen druppel meer. Ik kwam tot de conclusie dat wat hem kapot gemaakt heeft, de whisky, mij heeft groot gemaakt.

Na mijn avontuur in Schotland ben ik naar Londen gegaan. Ik werkte als journalist en was nog steeds zeer gedreven, hierdoor kreeg ik regelmatig promotie. Na een tijdje dit journalistenwerk te hebben gedaan, wilde ik wat van de wereld zien en besloot naar Nederland te gaan. Ik vestigde me in Amsterdam waar ik de eerste redacteur van het blad Holland Harold werd. Later schreef ik zelf het hele blad vol. Vanuit Amsterdam maakte ik regelmatig tripjes naar België en Duitsland. Ik kreeg een vriendin en ging op haar verzoek zonder werk terug naar Engeland. Na een tijdje zonder werk gezeten te hebben, zag ik een advertentie die mij een saai baantje leek. Ik moeste van mijn vriendin echter toch solliciteren en werd aangenomen bij World Press News.
Ik heb van het saaie baantje een wereldbaan voor mezelf gemaakt want in korte tijd had ik het concept en de naam veranderd in Campaign. Het blad werd zeer populair en het concept werd gekopieerd door andere uitgevers. Maar blijkbaar werd ik te lastig en werd ontslagen omdat ik geen pakken wilde dragen.

Ik was niet bang dat ik lang zonder werk zou blijven. Ik stond bekend als de ‘magazine doctor’ en de uitgevers stonden in de rij. Toch begon ik samen met een partner een eigen bedrijfje, dat zich allereerst richtte op de toeristenbranche. Later dachten we aan het uitgeven van boeken. In die tijd werkte mijn zus mee aan de opmaak van de Wijnatlas van Hugh Johnson. Er werd toen alleen over wijn geschreven, niet over bier of andere dranken. Ik dacht: wat met wijn kan, kan met bier ook. Ik stelde dit idee voor aan mijn partner, maar deze zag meer in het schrijven van Horrorfilms. Het idee van mij vond hij helemaal niets, het zou te veel geld kosten voor reizen en foto’s. Ik heb nog wel een geschikt iemand kunnen vinden die horrorfilms kon schrijven, maar bleef bij mijn idee en mijn partner en ik besloten uit elkaar te gaan. Ik verkocht mijn aandelen en van dat geld ben ik mijn bierboek gaan schrijven. Toen het klaar was en ik bij uitgevers aan kwam kloppen werd ik afgewimpeld, onder andere met het argument dat een bierdrinker drinkt en niet leest. Toch vond ik een uitgever waar mijn boek in 1977 onder de naam ‘The world guide to beer’ uitkwam.

Nadat ik drie boeken over bier had geschreven, vond ik het tijd worden om eens over die andere drank te gaan schrijven, die ik 1961 had ontdekt in Schotland, maltwhisky. Het idee om over whisky te gaan schrijven kwam eigenlijk van Wallace Milroy die vlak bij mijn toenmalige kantoor zijn slijterij had. Toen het manuscript klaar was liet ik het hem lezen. Ik gaf het hem op een zaterdag en hij had het op maandag uit. Het enige wat hij op te merken had was dat hij niet wist dat er portvaten werden gebruikt om maltwhisky in te rijpen.

Voor ik met het whiskyboek begon, kreeg ik weer dezelfde argumenten om het niet te doen. Er was gelukkig één uitgever die er wel brood in zag, zoveel zelfs dat ze me vooruitbetaalden om mijn reizen te kunnen bekostigen. Maar toen het bijna af was trokken ze zich terug en wilden het geld terug dat ze me hadden voorgeschoten. Mijn toenmalige agent zei echter dat ze dat geld op hun buik konden schrijven en dat ik ze zou aanklagen wegens smaad en een schadevergoeding eiste wegens inkomstenderving. Zo kreeg ik nog geld toe en kwam toen terecht bij Dorling Kindersley (D.K.). Ik wilde het ‘Single Malt Scots Whisky and the rest of the World’ noemen, maar de uitgever besloot anders en het werd ‘The world guide to whisky’ dat in 1987 voor het eerst werd uitgegeven. Je moet weten dat D.K. toen een afsplitsing van een andere uitgever was. Bij het uitdelen van boekenprijzen zat die andere uitgever vaak ook in de zaal. D.K. sleepte voor hun ogen prijzen weg, zo ook een keer bij de uitreiking van de Glenfiddich award voor het beste whiskyboek. Mijn World guide to whisky won die prijs en ik kreeg een ‘high five’ van mijn uitgever. Hij glunderde aan alle kanten en vroeg aan mij of ik van plan was een nieuw whiskyboek te gaan schrijven”. Ik zei: “Ja, ik ga een boek schrijven dat enkel over Schotse maltwhisky zal gaan en het gaat ‘Whisky Companion’ heten”. “Denk je dat het zal verkopen?” vroeg hij. “Ik denk het wel, met name in de U.S. en misschien ook in Engeland”. Weer kreeg ik een ‘high five’ en begon na het feestgedruis aan mijn ‘Malt Whisky Companion’.

In 1989 werd deze gids met de door mij geproefde maltwhisky’s uitgegeven. Het begon toen met 250 proefnotities in de eerste editie. Sinds vorig jaar ligt de vijfde editie in de winkel met meer dan duizend proefnotities. Er zijn er wereldwijd 1 miljoen van verkocht en het is in meer dan 15 talen vertaald. Na ‘Whisky Companion’ kwam er nog een derde whiskyboek van mijn hand met de titel ‘Scotland and its Whisky’s’. Dit is eigenlijk meer een fotoboek dan een whiskyboek en om eerlijk te zijn kwam ook dit idee van Hugh Johnson, naar aanleiding van Tuscany and its wines. Ja, ik heb toch wel veel aan de ideeën van Hugh te danken, maar je kan niet zeggen dat ik ze gekopieerd heb, anders was ik wel over wijn gaan schrijven.

Op 30 augustus 2007 stierf Michael Jackson plotseling aan een hartaanval. Om zijn leven te vieren wordt er sinds 27 april, Michael’s geboorte dag, 2009 International Whisky Day gehouden door een glas whisky op hem te heffen.

Tekst en foto’s: Robin Brilleman

Robin Brilleman is op zowel nationaal als internationaal gebied een belangrijke whiskyschrijver en journalist. Inmiddels is hij meer dan 20 jaar actief in deze wondere wereld en schreef hij meerdere whiskyboeken, waaronder De Chemie van Schotse Maltwhisky en 102 Mythen uit Whiskyland. Daarnaast geeft hij diverse cursussen en deelt hij zijn kennis in de breedste zin van het woord op Whisky Informatie Centrum Nederland.