10 dingen die je wilt weten over Château Mouton Rothschild

De Rothschild is niet alleen een veel besproken familie binnen de financiële sector; de dynastie is namelijk ook bekend van de twee geroemde wijnhuizen Château Lafite Rothschild en Château Mouton Rothschild. Die laatste is hét wijnhuis dat geschiedenis schreef als het gaat om de befaamde classificatie van Bordeaux. Benieuwd naar hoe dit zit? In deze blog lees je alles wat je altijd al wilde weten over Château Mouton Rothschild.

1. Waar komt de naam Mouton Rothschild vandaan?

Hoewel je misschien zou denken dat de naam afgeleid is van de Franse vertaling van schaap (mouton) - het wapen beeldt tenslotte twee rammen af - is dit niet het geval. Misschien denk je nu, maar waarom dan twee rammen? Het sterrenbeeld van baron Philippe de Rothschild was een ram, vandaar!

Mouton is afkomstig van het woord motte wat letterlijk kluit betekent. Een term die in het oud Frans werd gebruikt voor ‘heuvel’. Dit is uiteindelijk verbasterd tot mouton. Joseph de Brane, een van de eerste eigenaren, koos ervoor om zijn bezit naar hemzelf en de heuvel waarop het landgoed zich bevond te vernoemen. Dit resulteerde in de naam Château Brane Mouton. Zo’n 100 jaar later wordt het domein ter overname aangeboden en wordt Isaac Thuret de eigenaar. In 1853, twee jaar voor de classificatie, verkoopt hij Brane Mouton aan Nathaniel de Rothschild. Die het vervolgens omdoopt tot het huidige Château Mouton Rothschild.

2. Tot welke klasse behoort Château Mouton Rothschild volgens de classificatie van 1855?

In 1855 werd Château Mouton Rothschild geclassificeerd als deuxième grand cru classé, wat inhoudt dat het wijnhuis in de tweede klasse werd geplaatst. Met deze plaatsing waren de Rothschilds het natuurlijk niet helemaal eens, maar toch lieten ze het voor wat het was. In de tijd dat de heer Thuret eigenaar was, was de staat van het château erg verslechterd en was er weinig onderhoud gepleegd. Het wijngaard areaal kromp die tijd ook van 50 naar 37 hectare. Deze achteruitgang zou een rol gespeeld kunnen hebben in de opmaak van de indeling.

Ondanks dat Nathaniel de Rothschild de classificatie voor lief nam, dacht Baron Philippe de Rothschild daar anders over toen hij in 1922 het landgoed overnam van zijn achter-oom. Hij vond dat het tijd werd dat het klassement werd aangepast en dat het wijnhuis zou worden opgenomen in de eerste klasse, waar het wijnhuis thuishoort. Daarom begon hij na de Tweede Wereldoorlog met lobbyen en startte hij een campagne. Na jaren te hebben gepleit, promoveert Château Mouton Rothschild in 1973 naar de Premier Grand Cru Classé. Een zeer uitzonderlijke gebeurtenis. De classificatie is immers één keer eerder herzien. Dit was in 1856 om een château op te nemen in het klassement. Dit maakt Baron Philippe de eerste en tot nog toe de enige persoon die het voor elkaar heeft gekregen om een wijziging door te voeren binnen de wereldberoemde classificatie van 1855. Het jaar 1973 ging de boeken in als een van de meest historische momenten in Bordeaux. Sindsdien staat er op het label: “Premier je suis, second je fus, Mouton ne change”. Wat betekent: eerste ben ik, tweede was ik, Mouton verandert niet.

3. Produceert Château Mouton Rothschild ook witte wijn?

Ja, het wijnhuis produceert sinds 1991 ook een witte wijn, genaamd Aile d’Argent. In de jaren ’80 plantte Philippine, het enige kind van Philippe, een aantal hectare met witte druivenrassen aan. De aanplant van deze wijngaard bestaat grotendeels uit sauvignon blanc en semillon. Daarnaast staan er een aantal stokken met sauvignon gris en muscadelle. Aile d’Argent is een blend van de bovenstaande druivenrassen. 50% van de wijn rijpt in nieuwe eikenhouten vaten. De productie is beperkt, er worden slechts een aantal vaten geproduceerd.

De naam Aile d’Argent is afgeleid uit Philippine haar kindertijd. Haar vader verzon vaak sprookjes voor het slapen gaan en op een avond begon hij te vertellen over een magische theepot, de held van het verhaal. Deze theepot noemde hij Aile d’Argent, wat zilveren vleugel betekent. Tijdens de Tweede Wereldoorlog werd haar vader gearresteerd. Gedurende zijn verblijf in de gevangenis schreef hij het verhaal van Aile d’Argent la Magique (Magische Zilveren Vleugel) af. Na de oorlog is dit verhaal gepubliceerd door Gallimard, een van de grootste uitgevers van Frankrijk. En zoals Philippine zelf mooi beschrijft: “Ik ben blij dat de woorden die ooit mijn dromen inspireerden, weer vorm en kleur krijgen.”

4. Wie ontwerpt de labels van Château Mouton Rothschild?

Mouton Rothschild staat erom bekend dat elke vintage een uniek label heeft. Het idee hiervoor ontstond al in 1924, toen het kunstwerk van affichekunstenaar Jean Carlu op het label werd gedrukt. Echter volgt het tweede kunstwerk pas in 1945. Sindsdien wordt er elk jaar samengewerkt met een andere artiest. De kunstenaren ontvangen geen fee of vergoeding voor hun werk, wel krijgen ze een kist met Mouton Rothschild wijnen met uiteraard hun ‘eigen’ vintage. Enkele grote namen waar Mouton mee heeft samengewerkt zijn: Picasso, Dalí, Karel Appel en zelfs Prins Charles Windsor, de Prins van Wales. Voor het ontwerp hebben de artiesten volledige vrijheid. Het ontwerp van Balthus in 1993 was voor sommige de meest opmerkelijke van de serie. Op het label stond een schets van een naakttekening. Het toezichtsorgaan van Amerika, de Tobacco Tax and Trade Bureau (TTB), keurde het label af. In plaats van de Amerikaanse bureaucratie te bestrijden, besloot barones Philippine het kunstwerk te verwijderen van het etiket voor de flessen die bestemd waren voor de Amerikaanse markt. Het resultaat: een groot blank label. Het gaat bij wijn tenslotte toch om de inhoud…

5. Kan ik Château Mouton Rothschild bezoeken?

In tegenstelling tot veel andere beroemde wijnhuizen in Frankrijk kun je bij Mouton Rothschild wel een afspraak maken om een bezoekje te brengen aan het château. Let wel, de openingstijden zijn van maandag tot en met vrijdag. Dus een bezoek tijdens een weekendje Bordeaux zit er helaas niet in. Daarbij moet je op tijd boeken, want de tijdsloten zijn weken en soms maanden van tevoren al gereserveerd. Voor deze afspraak krijg je een 2,5 uur durende rondleiding door hun state-of-the-art wijnkelder, krijg je het beroemde museum ‘The Museum of Wine in Art’ te zien en proef je één van de wijnen. Deze tour is te boeken via de website van Mouton Rothschild.

6. Wat zijn de beste vintages van Château Mouton Rothschild?

De wijnen van Mouton Rothschild zijn altijd van uitzonderlijke kwaliteit, maar de volgende jaargangen worden gezien als legendarisch: 1945, 1959, 1961, 1982, 1986, 1995, 1996, 2000, 2005, 2009, 2010, 2015 en 2016. Met name de 1945 vintage wordt gezien als iconisch. Deze jaargang staat symbool voor de overwinning en het einde van de Tweede Wereldoorlog. Op het label prijkt een ‘V’ met daarbij de tekst: Année de la Victoire. Daarnaast is dit de vintage waarbij er na twintig jaar weer een kunstwerk op de fles schitterde én is de wijn met 100 Parkerpunten bekroond! Wil je zo’n bijzondere fles bemachtigen? Dan moet je diep in de buidel tasten, want voor onder de €10.000 vind je geen Château Mouton Rothschild 1945.

7. Wat is The Museum of Wine in Art van Mouton Rothschild?

Het château staat niet alleen bekend om haar wijnen, maar ook om het museum wat daar gevestigd is. Philippe heeft samen met zijn vrouw Pauline een museum laten bouwen in een voormalige vatenhal. In 1962 wordt het museum gehuldigd door André Malraux. Hij was in die tijd de minister van Culturele zaken. Tegenwoordig wordt hij beschouwd als een van de grootste schrijvers van het land. In het museum wordt de kostbare verzameling van de familie uit verschillende eeuwen tentoongesteld. Hier vind je onder andere ivoor, eeuwenoude wandtapijten, tiara’s en Perzisch en Japans porselein. Alle objecten hebben op een manier een verband met wijn of de wijnstok.

8. Met welke druivenrassen werkt Mouton Rothschild?

Het wijngaardareaal van het huis omvat totaal 90 hectare. Van deze aanplant bestaat 81% uit Cabernet Sauvignon, 15% Merlot, 3% Cabernet Franc en 1% Petit Verdot. Het is niet zo dat deze verhoudingen hetzelfde zijn in de blend, want de samenstelling varieert per jaargang. Wel speelt Cabernet Sauvignon altijd de hoofdrol. De wijngaarden zijn ingericht met een hoge plantdichtheid, wat neer komt op gemiddeld 10.000 wijnstokken per hectare. De leeftijd van deze stokken ligt rond de 50 jaar. Er wordt gezegd dat er nooit stokken van jonger dan 15 jaar worden gebruikt. Ook heeft Mouton een aantal Cabernet Sauvignon stokken van 120 jaar oud staan. Deze behoren tot de oudste van de regio!

9. Produceert Mouton Rothschild ook een tweede wijn?

In de jaren 1927, 1930 en 1932 vond men de kwaliteit van de wijn niet goed genoeg voor de Grand Vin. Daarom werd ‘27 gebotteld als Carruades de Mouton Rothschild en ’30 en ’32 onder de naam Mouton Cadet. In de jaren ’90 is Mouton Cadet onder leiding van Philippine verder uitgerold als lijn voor betaalbare Bordeauxwijnen voor een groter publiek. Ook introduceerde zij de tweede wijn van Mouton. Deze verscheen in 1993 voor eerst op de markt onder de naam Le Second Vin de Mouton Rothschild. Het jaar daarop werd dit veranderd in Le Petit Mouton. Dit is ook de naam van de residentie van barones Philippine.

10. Heeft de Rothschild familie ook andere wijnhuizen in bezit?

Het portfolio van de familie omvat nog eens vijf andere wijnhuizen. Deze zijn overgenomen of in samenwerking opgezet. De eerste toevoeging was in 1933 toen Mouton d’Armailhacq werd overgenomen door Philippe. Dit landgoed grenst aan de noord- en oostzijde van Mouton Rothschild. Net na de overname werd het château Mouton Baronne Philippe genoemd, maar uiteindelijk is het kasteel hersteld en kreeg het deels de oorspronkelijke naam: château d’Armailhac. Iets meer dan 50 jaar later neemt Philippe nog een wijnhuis in Pauillac over, dit keer gaat het om Château Clerc Milon.

In 1978 wordt de eerste samenwerking opgezet en slaan twee belangrijke wijnfamilies de handen in een. Philippe de Rothschild en de Robert Mondavi richten samen Opus One op, met als doel uitzonderlijke wijnen te produceren in het hart van Napa Valley. De wijn van Opus One werd een regelrecht succes en werd benoemd tot ‘Californian First Growth’. Een term die we kennen uit Bordeaux. Philippe zal wel gedacht hebben: ik laat de kaas geen twee keer van mijn brood eten…

Na het overlijden van Philippe neemt zijn dochter Philippine het stokje over. In 1997 gaat ze een samenwerkingsverband aan Eduardo Guilisasti Tagle van Concha y Toro. Daaruit ontstaat Viña Almaviva in Chili. Dit wijnhuis heeft een belangrijke bijdrage geleverd aan de wijnindustrie van Chili. Tenslotte neemt Philippine in 1998 Domaine de Baronarques in de Languedoc over. Al met al een prachtige portefeuille met een aantal van ‘s werelds beste wijnen!

De Rothschild familie bestaat uit vijf verschillende familietakken en zijn gevestigd over de gehele wereld. In deze blog hebben we het gehad over de Engelse tak die afkomstig is van Nathan de Rothschild uit Londen. Zoals je al kon lezen is Château Mouton Rothschild niet het enige wijnhuis binnen de familie. Baron James de Rothschild koopt in 1868 Château Lafite. James is lid van de Franse tak uit Parijs. Dit wijnhuis is nog altijd in handen van de familie. Tegenwoordig heeft Eric de Rotschild, de 5e generatie, de leiding over Château Lafite Rothschild. Deze kant van de familie heeft eveneens een zeer indrukwekkende portefeuille met daarin Château Duhart-Milon, Château Rieussec, Château L’evangile, Château Paradis Casseuil, Domaine d’Aussières, Viña Los Vascor, Bodegas Caro en Domaine de Long Dai. Daarnaast brengen zij een collectie wijnen op de markt onder de naam Domaines Barons de Rothschild. Dat de Rotschild een belangrijke familie in de wijnwereld is, daar valt in ieder geval niet over te twisten.